Szanowe Panie, Szanowni Panowie! Drodzy przedstawiciele Polonii Stanów Zjednoczonych!
Chicago i jego okolice są dla nas, Polaków, miejscem szczególnym, niezwykłym i bliskim. Do Ameryki polscy emigranci zaczęli napływać już w XVII wieku, a do Jamestown zawitał pierwszy Polak w 1608 roku, a więc zaledwie w rok po założeniu tej osady. Przez następne stulecia tysiącami i dziesiątkami tysięcy napływali następni. Wyjeżdżali z Polski z różnych powodów: jedni – szukając wolności, drudzy – pragnąc polepszenia bytu, jeszcze inni – uciekając od prześladowań, jedni emigrowali z własnej woli, inni zostali do emigracji zmuszeni.
Tu, w Stanach Zjednoczonych, znaleźli swoją drugą ojczyznę, swoje miejsce na ziemi. Ten kraj ich przygarnął i dał im i ich potomkom to, co miał najlepszego – możliwość wolnego, nieskrępowanego rozwoju w demokratycznym systemie, możliwość korzystania z jego osiągnięć, a także pielęgnowania własnej odrębnej kultury i tradycji.
W Chicago polonijne parady organizowane dla uczczenia Konstytucji 3 Maja odbywają się od 116 lat. Odbywały się wtedy, kiedy my w Polsce nie mogliśmy świętować tej rocznicy. Obchody tego święta były zakazane podczas rozbiorów, podczas II wojny światowej i za rządów komunistycznych. Dopiero w 1990 roku, po odzyskaniu wolności, Święto Konstytucji 3 Maja ponownie zostało ustanowione świętem państwowym. Dlatego zachowanie ciągłości obchodów tego święta tu, w Stanach Zjednoczonych, było tak ważne nie tylko dla was, ale i dla nas mieszkających w Polsce, ponieważ pozwalało pamiętać o naszej historii i tożsamości narodowej. Było to i jest święto niezwykłe, bo czciło pierwszą demokratyczną konstytucję w Europie tu na amerykańskiej ziemi – w kraju, w którym powstała pierwsza demokratyczna konstytucja na świecie. Dziękujemy wam za to.
Konstytucja 3 Maja została uchwalona w Warszawie w 1791 roku, zaledwie w 4 lata po uchwaleniu Konstytucji Stanów Zjednoczonych i częściowo w oparciu o nią. Polska Konstytucja powstała dla uzdrowienia wewnętrznej i zewnętrznej sytuacji Rzeczpospolitej Obojga Narodów – Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego – kraju, który zaledwie 150 lat wcześniej był największym i jednym z najbardziej potężnych krajów w Europie. Kraj ten był wzorem demokracji oraz swobód w XVII-wiecznej Europie, schronieniem dla prześladowanych w innych krajach, zapewniającym wolność i swobodę religijną innym wyznaniom. Konstytucja 3 Maja obowiązywała tylko przez rok, a mimo to miała wielki wpływ na ruchy wolnościowe w innych krajach. Dla Polaków do dziś tamta konstytucja jest symbolem odwagi politycznej i odpowiedzialności za Ojczyznę i jej Obywateli.
Dziś jesteśmy szczęśliwi i dumni, że od 1990 roku znowu możemy żyć w państwie niepodległym i wolnym i że znowu mamy szansę budować i rozwijać społeczeństwo demokratyczne, że należymy do NATO i Unii Europejskiej, że jesteśmy partnerem w międzynarodowej społeczności. Świat od wieków nieustannie się zmienia. Współczesny świat zmienia się bardzo szybko. Zmieniła się i wciąż się zmienia Polska. Stoją przed nią nowe szanse i nowe wyzwania. Nie zmienia się tylko to, co najważniejsze, to co stanowi kręgosłup naszego narodu – umiłowanie wartości najwyższych – wolności, demokracji, sprawiedliwości i praw jednostki.
Szacunek dla tych właśnie wartości łączy nas ze Stanami Zjednoczonymi, krajem który od ponad dwustu lat buduje swoją demokrację i który zabiega o jej szerzenie na świecie. W tej kwestii Polska pozostaje solidarna ze Stanami Zjednoczonymi, jest ich lojalnym partnerem. To dlatego polskie kontyngenty wojskowe uczestniczą w misjach w Iraku i Afganistanie oraz w wielu innych miejscach na świecie – na Bliskim Wschodzie, w Afryce. Ze Stanami Zjednoczonymi łączy nas także podobna ocena zagrożeń we współczesnym świecie i współdziałanie w celu zwalczania terroryzmu i umacniania międzynarodowego bezpieczeństwa. Łączy nas stale się rozwijająca współpraca wojskowa, gospodarcza, naukowo-badawcza i kulturalna.
Burze historii wyrządzały przez wieki wiele zniszczeń w naszym kraju. Wielokrotnie wiele wysiłku i pieniędzy trzeba było włożyć w jego odbudowę. Poradziliśmy sobie, bo Polakom nie brak ani entuzjazmu, ani talentu, ani determinacji. Poradziliśmy sobie, bo mamy przyjaciół, którzy wspierali nas w trudnych momentach. Polacy do dziś pamiętają orędzie Prezydenta Woodrowa Wilsona, który jeszcze w styczniu 1918 roku za warunek zakończenia wielkiej wojny światowej uznawał istnienie niezależnego państwa polskiego. Jesteśmy głęboko wdzięczni Prezydentowi Herbertowi Hooverowi za pomoc organizowaną dla Polski po I wojnie światowej. Jesteśmy wdzięczni tym wszystkim prezydentom Stanów Zjednoczonych, którzy okazali i okazują zrozumienie dla polskich problemów. Jesteśmy wdzięczni Polonii amerykańskiej za pamięć o naszych wspólnych korzeniach.
Wierzymy, że mając takich przyjaciół i czerpiąc z dobrych przykładów, Polska rozkwitnie jeszcze bardziej, na miarę naszych oczekiwań. Wierzymy, że Stany Zjednoczone i amerykańska Polonia będą wspierać nasze ambicje. Nasz piękny kraj o ciekawej historii i obecnych możliwościach wart jest uwagi. Z okazji polskiego Święta Narodowego Konstytucji 3 Maja życzę Polsce i wszystkim Polakom oraz Stanom Zjednoczonym i wszystkim ich obywatelom, aby zawsze pozostawali wierni wspaniałym, nieprzemijającym wartościom – wolności, pokojowi, demokracji i sprawiedliwości. Życzę nam wszystkim, abyśmy pamiętając o wszystkim, co nas łączy, abyśmy przyczyniali się do rozwijania wzajemnych dobrych relacji między Polską i Polonią, między Stanami Zjednoczonymi i Polską. 5 maja 2007
Redakcja
