„To muzyka, która łączy Polaków mieszkających w ojczyźnie z tymi, którzy żyją w Stanach Zjednoczonych” – podkreślają twórcy projektu „Kultura po polsku – Culture by Poland”. Z okazji Miesiąca Dziedzictwa Polskiego w USA cykl koncertów i warsztatów zawita do polskich parafii w Chicago, Niles i Detroit. Publiczność będzie mogła uczestniczyć w koncertach muzyki sakralnej oraz w warsztatach wokalnych. W projekcie wspartym przez Senat RP bierze również udział polonijny chór Collegium Cantorum Polonia. Kulminacyjnym punktem projektu będzie światowa premiera utworu „Misterium o Matce Bożej”.
– Poznaliśmy się we Wrocławiu podczas projektu ‘Śpiewająca Polonia’. To była wspaniała inicjatywa, która zainspirowała nas, by podobne działania przenieść do Chicago – powiedział „Dziennikowi Związkowemu” muzyk i działacz Arkadiusz Górecki, opisując narodziny wyjątkowego projektu muzyczno-edukacyjnego dla amerykańskiej Polonii. „Kultura po polsku” – „Culture by Poland” to cykl koncertów i warsztatów organizowanych z okazji Miesiąca Dziedzictwa Polskiego w USA przez World Music Production & Logistics oraz Be Art Cultural Foundation, we współpracy ze Stowarzyszeniem Akordeonistów Polskich. Celem przedsięwzięcia jest promocja polskiej kultury i dziedzictwa narodowego poza granicami kraju.
W ramach projektu odbędą się koncerty muzyki sakralno-patriotycznej oraz warsztaty wokalne adresowane do polonijnych społeczności w Chicago, Niles na północno-zachodnich przedmieściach i Detroit. W wydarzeniach wezmą udział wybitni artyści z Polski – prof. Paweł Gusnar (saksofonista), prof. Klaudiusz Baran (akordeonista), pedagodzy Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie, a towarzyszyć im będzie kameralny skład Chóru Filharmonii Krakowskiej. Do projektu dołącza również Collegium Cantorum Polonia – znany i ceniony chór polonijny, prowadzony przez Arkadiusza Góreckiego z żoną Elizą, związany z parafiami Trójcy Świętej i św. Ferdynanda w Chicago, który występował zarówno w Stanach Zjednoczonych, jak i w Europie. Projekt uzyskał dofinansowanie ze środków Senatu RP w ramach konkursu „Senat-Polonia 2025”.
Kulminacyjnym punktem projektu będzie światowa premiera utworu „Misterium o Matce Bożej” na saksofon sopranowy, akordeon i chór mieszany, skomponowanego specjalnie na tę okazję przez jednego z najwybitniejszych współczesnych twórców muzyki chóralnej i sakralnej – prof. Pawła Łukaszewskiego. Wykonanie odbędzie się pod batutą kompozytora.
Prof. Łukaszewski, pochodzący z Częstochowy, nie ukrywa, że jego korzenie i doświadczenia duchowe miały ogromny wpływ na twórczość. – Tam się urodziłem, tam mieszkałem do matury. Jasna Góra była bardzo blisko i bywałem tam często, regularnie. Podczas pielgrzymek Jana Pawła II brałem udział w chórze i śpiewałem. Matka Boża jest dla mnie bardzo ważna – zarówno z racji mojego pochodzenia, jak i drogi artystycznej. Dodaje, że choć jego twórczość jest różnorodna, bardzo często powraca do muzyki sakralnej i maryjnej. – Mam nadzieję, że te utwory będą niosły głębię i pomogą w modlitwie, skupieniu, kontemplacji. To jest podstawowe założenie muzyki sakralnej – by umożliwiała głębsze przeżycia zarówno wykonawcom, jak i słuchaczom.
Wyjaśnia, że nowa kompozycja została przygotowana specjalnie na amerykańską premierę. – Mamy dwójkę solistów, dwóch profesorów – akordeonistę i saksofonistę – oraz chór. Postanowiłem więc napisać pięć pieśni maryjnych, bardzo znanych, tradycyjnych i szlachetnych, co było podstawowym założeniem. Do tego dodałem interludia, czyli krótkie utwory oparte na tematach tych pieśni, wykonywane przez solistów. Z tej koncepcji narodziło się misterium – półgodzinny utwór składający się z dziesięciu niewielkich części, w których pieśni są komentowane przez instrumentalistów, co tworzy nową perspektywę brzmieniową. Chciałem przywołać Polonii pieśni, które wielu pamięta z dzieciństwa, z pielgrzymek do Częstochowy czy wyjazdów do Polski. To muzyka łącząca – Polaków mieszkających w ojczyźnie i tych, którzy żyją w Stanach Zjednoczonych – mówi prof. Łukaszewski.
Szczególną rangę przedsięwzięcia podnosi udział solistów, którzy należą do ścisłej czołówki polskiej sceny muzycznej. – Kompozycja napisana została także na dwa instrumenty solowe. Wystąpią z nami były rektor Akademii Muzycznej w Warszawie, prof. Klaudiusz Baran, oraz obecny wicerektor, prof. Paweł Gusnar. Akordeon i saksofon w zestawieniu z chórem stworzą niezwykle interesujące i rzadko spotykane brzmienie – zaznacza kompozytor.
– Do projektu dołącza także kameralny skład chóru Filharmonii Krakowskiej. Dla chóru polonijnego to wielkie wyróżnienie – mamy światową premierę utworu, jednego z najwybitniejszych kompozytorów współczesnych, wspaniałych solistów i znakomite zaplecze merytoryczne. To naprawdę dream team – dodaje Górecki.
Pierwszym etapem projektu były warsztaty wokalne w Akademii Muzyki PaSO w Chicago, zorganizowane w świąteczny weekend Labor Day (29 sierpnia – 1 września). Robert Nakoneczny podkreśla, że współpraca z zespołem przyniosła znakomite rezultaty. – Okazało się, że ludzie w tym chórze są wspaniali, otwarci, bardzo chłonni na wiedzę. W ciągu trzech dni zrobili ogromny postęp. To osoby kochające muzykę, z wielką pasją i otwartością. Chętnie chłoną wiedzę i chcą się rozwijać – wskazuje.
Nakoneczny zwraca też uwagę na unikalny charakter pracy dydaktycznej. – Pani Joanna Łukaszewska jest ekspertem w zakresie emisji zbiorowej, natomiast ja kształcę indywidualnie śpiewaków operowych w różnych teatrach, nie tylko w Polsce. Tutaj świetnie się porozumieliśmy i doskonale uzupełnialiśmy: Joanna pracowała z całym zespołem, a ja indywidualnie z poszczególnymi chórzystami. To dało znakomity efekt – wyjaśnia.
Na pytanie, czy chórzyści poradzą sobie z nową kompozycją, dr Joanna Łukaszewska odpowiada: – Uważam, że jak najbardziej dadzą radę. Podczas warsztatów byliśmy naprawdę zachwyceni ich postępami – widać było rosnącą formę wokalną, technikę i świadomość prowadzenia głosu. Pracowaliśmy też nad wiarą w swoje możliwości – myślę, że się udało.
Kolejne warsztaty odbędą się 1 listopada w parafii św. Ferdynanda w Chicago. Arkadiusz Górecki podkreśla, że wydarzenie ma także wymiar edukacyjny i inspirujący dla młodzieży. – Zapraszamy, aby spotkać się z naszymi profesorami, specjalistami i artystami. Będzie z nami chór Filharmonii Krakowskiej. Chcemy szczególnie dotrzeć do młodzieży polonijnej, aby pokazać im świat muzyki chóralnej i zachęcić do rozwoju talentów. Zaznacza też, że ważne jest inwestowanie w młodsze pokolenia – jeżeli tego nie zrobimy, nasze głosy się starzeją, a działalność chóru może się zatrzymać. Chcielibyśmy, aby to dzieło było kontynuowane i żeby ktoś przejął pałeczkę muzycznie i dalej rozwijał chór – stwierdza.
Organizatorzy dziękują również lokalnym parafiom za wsparcie i udostępnienie przestrzeni do pracy. – Szczególnie dziękujemy księdzu Piotrowi Gnoińskiemu, który użycza nam parafię św. Ferdynanda, a także proboszczowi parafii Trójcy Świętej, księdzu Robertowi Będzińskiemu SChr, gdzie chór może się rozwijać i przygotowywać projekty. Mamy tam wszystkie warunki logistyczne i przestrzeń do pracy, co jest nieocenione – podsumowuje Górecki.
Projekt „Kultura po polsku” – „Culture by Poland” to wyjątkowa okazja dla Polonii w Chicago, aby spotkać się z najwybitniejszymi artystami z Polski, uczestniczyć w warsztatach wokalnych i wysłuchać światowej premiery nowego dzieła sakralnego, które łączy muzykę, tradycję i polską tożsamość kulturową w Stanach Zjednoczonych.
Kolejne wydarzenia w ramach projektu odbędą się w polskich parafiach Chicago, Niles i Detroit. Już 30 października zabrzmi koncert w kościele pw. św. Jana Kantego w Chicago, a dzień później – 31 października – w kościele pw. Najsłodszego Serca Maryi (The Sweetest Heart of Mary) w Detroit. 1 listopada w kaplicy przy parafii św. Ferdynanda w Chicago zaplanowano warsztaty artystyczne dla Polonii, natomiast 2 listopada cykl zwieńczy koncert w kościele św. Jana de Brebeuf w Niles na północno-zachodnich przedmieściach Chciago.
„Dziennik Związkowy” jest partnerem medialnym przedsięwzięcia i będzie na bieżąco przekazywał wszystkie informacje z nim związane.
Opracowała: Joanna Trzos
