Redakcja
Medycyna w pigułce
Po raz szósty na całym świecie 17 maja obchodziliśmy Światowy Dzień Nadciśnienia Tętniczego. Celem organizatorów jest zwrócenie uwagi społeczeństwa na zagrożenie zdrowotne, jakim jest nadciśnienie tętnicze, popularyzacja wiedzy na temat tej choroby oraz zachęcanie do wykonywania badań kontrolnych.
Nadciśnienie tętnicze to poważna choroba układu krążenia, polegająca na wzroście ciśnienia krwi w naczyniach tętniczych.
Na świecie na nadciśnienie tętnicze choruje ponad 1.5 miliarda ludzi, a aż 7 milionów ludzi umiera z tego powodu. Liczba chorych stale rośnie.
W 90 % przypadków nadciśnienia tętniczego mamy do czynienia z nadciśnieniem samoistnym, którego przyczyna nie jest do końca znana, miewa ono podłoże genetyczne.
Czynnikami zwiększającymi ryzyko zachorowania są:
* Dziedziczność.
* Nadwaga.
* Brak aktywności fizycznej.
* Stres.
* Nikotyna, nadmierne używanie soli, nadmierne picie alkoholu, leki, np tabletki antykoncepcyjne, sterydy, choroby serca, nerek i nadnerczy.
Nadciśnienie bywa zazwyczaj chorobą przewlekłą, nie da się jej po prostu pozbyć, wyleczyć. Możliwe jest jedynie jej zaleczenie. Aby jednak to nastąpiło, konieczna jest zmiana trybu życia u chorego. Dla własnego dobra musimy zadbać o prawidłową wagę ciała, ograniczyć spożycie alkoholu oraz rzucić palenie. Zmiana trybu życia, odpowiednia dieta, regularny ruch mogą nas uchronić przed chorobą.
Jednym z najważniejszych elementów terapii jest właśnie walka z nadwagą. Należy zauważyć, że każde zrzucenie wagi o 10 kg to redukcja ciśnienia skurczowego od 5-20 mm Hg. Odpowiednia dieta i spadek masy ciała mogą zastąpić farmakoterapię.
Jak rozpoznać nadciśnienie?
Ciśnienie tętnicze ulega wahaniom zarówno u zdrowych, jak i u chorych osób. Wpływają na to różne czynniki, takie jak: temperatura, wysiłek fizyczny czy też napięcie emocjonalne. Jednak gdy kilkukrotne pomiary pokazują odchylenia od prawidłowych wartości, może to oznaczać nadciśnienie tętnicze.
Poniżej podaję klasyfikację ciśnienia tętniczego przyjętego przez Światową Organizacje Zdrowia ( WHO). Pierwsza wartość oznacza ciśnienie skurczowe, a druga rozkurczowe.
1. Ciśnienie prawidłowe, optymalne – 120/80 mm Hg.
2. Ciśnienie prawidlowe – wysokie 139/89 mm Hg.
3. Nadciśnienie tętnicze – łagodne 150/99 mm Hg.
4. Nadciśnienie tętnicze – średnio ciężkie 160/109 mm Hg.
5. Nadciśnienie tętnicze – ciężkie ponad 170/110.
Profilaktyka i leczenie nadśisnienia tętniczego krwi
Nadciśnienie tętnicze leczy się farmakologicznie. Nowoczesne leczenie kładzie nacisk również na stosowanie odpowiedniej diety oraz prowadzeniu odpowiedniego trybu życia. Warto zapoznać się z podstawowymi zasadami, których powinni przestrzegać ludzie z nadciśnieniem:
• Używaj mniej soli ( to najsilniejszy czynnik podnoszący ciśnienie krwi).
• Rzuć palenie, palacze są bardziej podatni na choroby układu krążenia.
• Ogranicz picie alkoholu.
• Schudnij, otyłość zwiększa prawdopodobieństwo zachorowania, może też prowadzić (u osób z nadciśnieniem) do grożnych powikłań.
• Ogranicz spożywanie tłuszczów nasyconych (unikaj tłustych mięs i zastąp je rybami). Zamiast smażenia – piecz, griluj i gotuj.
• Przestrzegaj zasady racjonalnego żywienia.
• Ruszaj się, ale nie forsuj.
• Częściej odpoczywaj.
• Unikaj napięć i stresów.
Skutki nieleczonego nadciśnienia.
Nieleczone nadciśnienie tętnicze skraca życie. Wysokie ciśnienie uszkadza serce i naczynia krwionośne oraz przyspiesza rozwój miażdżycy i zatykanie naczyń wieńcowych. Nieleczone nadciśnienie tętnicze może prowadzić do udaru mózgu i zawału serca. Niewydolność mięśnia sercowego i inne choroby układu krążenia oraz niewydolność nerek, występują znacznie częściej u osób z nadciśnieniem niż u tych z prawidłowym ciśnieniem tętniczym.
Uszkodzenia narządów występują tym wcześniej, im wyższe są wartości ciśnienia tętniczego i im dłużej pozostają wysokie. Choroba nadciśnieniowa trwa przeważnie całe życie. Musi też być leczona, gdyż sama z siebie ustępuje niezmiernie rzadko. Pacjent powinien zawsze współpracować z lekarzem w leczeniu swojego nadciśnienia.
Zapraszamy do nas wszystkich, którzy mają problemy z nadciśnieniem.
Mówiący po polsku lekarz Aleksy Dobradin, MD z wieloletnią praktyką w Polsce i Ameryce. Były ordynator Oddziału Medycyny Ogólnej szpitala St. Mary of Nazareth w Chicago. Praktykujący pod adresem: 6422 W. Belmont Ave. Chicago, Illinois 60634, tel. 773 481 2504.
