Redakcja
W niedzielę 31 lipca 2011 r. w Kościele św. Władysława w Chicago została odprawiona, z inicjatywy Koła Byłych Żołnierzy AK i Fundacji AK, uroczysta Msza św. w intencji poległych i pomordowanych żołnierzy Armii Krajowej i Polskich Sił Zbrojnych w czasie II wojny światowej oraz ludności cywilnej M. St. Warszawy.
Msza św. była celebrowana przez ks. Jacka Wronę, proboszcza parafii św. Władysława, z asystą ks. Piotra Jaworskiego. W swoim kazaniu, ks. proboszcz nawiązał do Powstania i podkreślił bohaterstwo powstańców i ofiarność ludności cywilnej Warszawy.
Poczty sztandarowe wystawili: Koło Armii Krajowej, Koło Żołnierzy 5 Kresowej Dywizji Piechoty, Związek Sybiraków i Harcerki Hufca "Tatry". Wśród uczestników Mszy św. byli konsul Robert Rusiecki, zastępca konsula generalnego RP, oraz przedstawicieIe 5 KDP, Skrzydła Chicago PoIskich Sił Powietrznych, Związku Sybiraków, Fundacji AK w Stanach Zjeddoczonych oraz duża grupa koIeżanek i kolegów weteranów Armii Krajowej i Polskich Sił Zbrojnych.
Armia Krajowa rozpoczęła walkę 1 sierpnia 1944 r. z olbrzymim poparciem ludności Warszawy. Po 5 latach okupacji warszawiacy chcieli uwolnić stolicę od Niemców i nie pozwolić Sowietom na utworzenie komunistycznego rządu pod komendą Stalina i jego oprawców. Na dzień wybuchu powstania Okręg Warszawski AK dysponował około 42.000 żołnierzy, mężczyzn i kobiet. Siły niemieckie były liczebnie o wiele mniejsze, ale były w pełni uzbrojone, łącznie z lotnictwem, bronią pancerną i artylerią.
Powstanie było największą bitwą Operacji "Burza", która rozpoczęła się w styczniu 1944 r. na Wołyniu. Wielkie jednostki AK wspierały ofensywę sowiecką przez zwalczanie cofających się wojsk niemieckich. 27 Dywizja Wołyńska walczyła na Wołyniu, m.in. w uwolnieniu Kowla Brygady nowogrodzkie i wileńskie brały udział w uwolnieniu WiIna. Następnie były walki w rejonie lubeIskim, rzeszowskim i uwolnienie Lwowa pod koniec lipca 1944 r.
Powstanie Warszawskie trwało 63 dni, do 2 października 1944 r., pomimo codziennego bombardowania przez niemieckie stukasy i artylerię, łącznie z moździerzem 60 cm, tzw. "sewastopolskim". Niemcy użyli szeregu wyborowych dywizji, jak SS Herman Goering i Dywizję Grenadierów oraz wiele jednostek SS i Wehrmachtu. Straty wojskowe po stronie niemieckiej były około 17,000 zabitych i zaginionych, i 9,000 rannych. Po stronie polskiej było około 18,000 zabitych i zaginionych, i 7,000 ciężko rannych. Tak więc straty w zabitych były podobne w formacjach niemieckich, jak i w oddziałach powstańczych. Biorąc pod uwagę olbrzymią dysproporcję w uzbrojeniu, świadczyło to o dobrym wyszkoleniu żołnierzy AK, co potwierdzili wyżsi dowódcy niemieccy.
Powstanie kosztowało jednak Warszawę 150 do 200,000 tys. zabitych pośród ludności cywilnej przez bombardowania Iotnicze i artyIeryjskie, "ryczące krowy", przez mordowanie mężczyzn, kobiet i dzieci przez formacje SS na Woli, Ochocie, Starym Mieście i Czerniakowie. Ponad 25% miasta leżało w gruzach, a po upadku Powstania Niemcy wysadzili daIsze 30% zabudowań.
Niemniej jednak, to że AK i ludność Warszawy powstała przeciwko brutalnemu okupantowi pomogło narodowi przetrwać następne 45 lat rządów komunistycznych, Warszawa została odbudowana, w dużej mierze przez ochotników, duch woIności nadał żył. Jest już ogólnie przyjęte, że Powstanie Warszawskie przeszkodziło StaIinowi w zrobieniu z Polski jeszcze jednej sowieckiej republiki. Ponadto Powstanie pokazało światu zachodniemu prawdziwe oblicze Rosji Sowieckiej. Z czasem, po wielu strajkach i buntach robotniczych, powstała Solidarność w roku 1980, największy związek zawodowy w historii Polski. Solidarność, z poparciem papieża Jana Pawła II, spowodowała początek rozkładu reżymu komunistycznego w Polsce i krajach satelickich, a później, z pomocą prezydenta Ronalda Reagana i mocarstw zachodnich, upadek komunizmu i rozkład Związku Sowieckiego.
Działacze "SoIidarności" podkreślają, że Powstanie Warszawskie było dla nich inspiracją. Podkreślali to również prezydent RP Bronisław Komorowski i prezydent Miasta Stołecznego Warszawy Hanna Gronkiewicz-Walz w swoich przemówieniach z okazji 67. rocznicy Powstania.
Dzisiaj wiemy, te Powstanie Warszawskie 1944 r. było bardzo ważnym wydarzeniem w historii świata. Żołnierze AK i ludność Warszawy stawili czoło przemocy i pomimo wszelkich przeciwności, naród polski odzyskał wolność i niepodległość po 45 latach.
Powstanie opóźniło ofensywę Armii Czerwonej o 6 miesięcy. Gdyby nie było Powstania, Armia Czerwona spotkałaby się z aIiantami na Renie, a nie na Łabie.
Wiesław T. Chodorowski
Zdjęcia: Tadeusz Oubała
