Czas present perfect
Czas Present Perfect to przede wszystkim doskonałe narzędzie do wyrażania sytuacji powiązanych z przeszłością i teraźniejszością. Najlepiej obrazują to zdania typu:
- Nigdy nie byłem w Rzymie (kiedyś jeszcze tam pojadę),
- Mieszkam tu od 10 lat (wciąż, jednak od 10 lat),
- Kasia poważnie złamała nogę (dlatego nie może chodzić).
Jak odpowiednio interpretować takie zdania? Oprócz dodatkowego komentarza podanego w nawiasie najlepsze wyjaśnienie to takie, że we wszystkich tych przypadkach płynnie łączymy aspekty teraźniejszości i przeszłości. Nie zamykamy sytuacji stricte w przeszłości, jak ma to miejsce z czasem Simple Past. Present Perfect to czas teraźniejszy z aspektem dokonanym. Oznacza, że akcja miała miejsce w przeszłości, ale jej rezultat jest przede wszystkim ważny teraz.
Present perfect jaki to czas
Powtórzmy, present perfect to czas teraźniejszy z aspektem dokonanym (perfect) wyrażonym trzecią formą czasownika nieregularnego lub -ed a poprzedzony czasownikiem have. Trochę mylne zdaje się być stwierdzenie, że past perfect to czas przeszły ze skutkami w teraźniejszości. Wypowiadając zdanie z użyciem present perfect patrzymy przez pryzmat przede wszystkich chwili obecnej a nie przeszłej. Punktem odniesienia jest właśnie trwająca chwila.
I have never been in Rome.
I havelived here for 10 years.
Kate has broken her leg badly.
Present perfect zastosowanie
Przyjrzyjmy się najbardziej charakterystycznym kontekstom użycia present perfect:
1. Doświadczenia życiowe
Mówienie o doświadczeniach, które ktoś przeżył bez wskazywania konkretnego momentu w przeszłości.
I have visited Paris several times. - Odwiedziłam Paryż kilka razy.
She has never tried sushi before. - Nigdy wcześniej nie jadła sushi.
Have you ever climbed a mountain? - czy kiedykolwiek wspinałeś się na górę?
English online has never been a better option than now. - Angielski online jeszcze nigdy nie był tak dobrą opcją, jak teraz.
*Typowe określenia czasu present perfect wykorzystywane do interpretacji doświadczeń to ever i never.
2. Rezultat w teraźniejszości
Present perfect opisuje sytuacje, w których czynność przeszła wpływa na obecny stan rzeczy.
I have lost my keys, so I can’t open the door. - Zgubiłem klucze więc nie mogę otworzyć drzwi.
He has broken his leg, so he can’t play football now. - Złamał nogę więc nie może grać w piłkę.
*Typowe określenia czasu present perfect w tym kontekście to just, already i yet.
3. Czynności, które dopiero/właśnie się zakończyły
Present perfect używamy do opisania czynności, które zakończyły się chwilę temu, często z użyciem markerów czasowych: just, already.
She has just left the office. - Właśnie wyszła z biura.
I have just eaten lunch. - Właśnie zjedliśmy lunch.
We have just met the new manager. - Właśnie poznaliśmy nowego szefa.
Present perfect czas
Jak każdy czas gramatyczny, present perfect ma również swoje nietypowe zastosowania.
a) Z użyciem so far:
This has been a great year so far. - To świetny rok jak dotąd.
How many pages have you read so far? - Ile stron przeczytałeś do tej pory?
b) W formalnych raportach i streszczeniach:
The company has launched a new product line. - Firma Zainstalowała nową linię produkcyjną.
Researchers have discovered a link between stress and productivity. - Naukowcy znaleźli powiązanie pomiędzy stresem a wydajnością.
c) Z wyrażeniami this is the first time / this is the second time
This is the first time I have visited London. - To pierwszy raz, gdy zwiedzam Londyn.
It’s the third time she has forgotten her keys. - To trzeci raz, jak gubi klucze.
Uwaga. W takich przypadkach stosowanie Present Perfect jest obowiązkowe, nawet jeśli opisuje konkretne zdarzenia.
Have you ever?
Jak wiele by nie pisać o czasie present perfect, warto przede wszystkim zacząć go stosować, odrzucając stres przed popełnieniem błędu. Z technicznego punktu widzenia jest dość prosty:
HAVE/HAS + III forma (czasownika nieregularnego) lub czasownika z -ed.
Natomiast najciekawsza jest jego natura - połączenie teraźniejszości z przeszłością. Czy kiedykolwiek zastanawialiście się nad tym? Have you ever thought about it?
Tekst powstał wraz ze szkołą speak-up lidera kursów angielskiego online.