Pod koniec maja 2012 roku XII Zjazd Nauczycieli Polonijnych i Komitetów Rodzicielskich przeszedł do historii. Miesiące wytężonej pracy, wspólnych przygotowań, koordynacji poszczególnych zadań, zebrań do późnego wieczora – Zrzeszenie Nauczycieli Polskich w Ameryce zdało ten egzamin śpiewająco. Do ostatnich chwil towarzyszyła nam niepewność, czy aby wszystko jest pod kontrolą, czy nic nie zostało pominięte, czy znamy odpowiedź na każde z możliwych pytań, które mogą paść ze strony uczestników. Choć wtedy nie było to takie pewne, dziś mogę powiedzieć, że tak. Doskonała współpraca z hotelem, rozwiązywanie każdego problemu w zalążku, cierpliwość uczestników i bardzo przyjacielska atmosfera – oto, co towarzyszyło nam podczas czterodniowej konferencji. W dniach 25–28 maja 2012 roku, w apogeum zjazdowym, przez przestronne sale konferencyjne hotelu Embassy Suites w Rosemont przewinęło się 487 osób! Gospodarzem XII Zjazdu było Zrzeszenie Nauczycieli Polskich w Ameryce z siedzibą w Chicago, a tegoroczny Zjazd odbywał się pod hasłem: "Oświata polska poza granicami Rzeczypospolitej – stan i perspektywy nauczania przedmiotów ojczystych na obczyźnie".
Idea organizowania zjazdów nauczycielskich narodziła się w latach osiemdziesiątych i jest podtrzymywana do dziś. Pierwszy Zjazd odbył się w maju 1985 roku w Cambridge Springs w Pensylwanii, a wśród tegorocznych uczestników obecne były osoby, które wzięły udział w tamtym przełomowym wydarzeniu, od którego się wszystko zaczęło. Zjazd odbywa się co dwa lata w wybranym mieście na terenie USA, w którym działają polonijne placówki oświatowe. Chicagowska Polonia już po raz drugi gościła uczestników Zjazdu. W 1995 roku, w przepięknie położonym ośrodku uniwersyteckim Saint Mary of the Lake w Mundelein koło Chicago, odbył się IV Zjazd Nauczycieli Polonijnych i Działaczy Oświatowych, w którym wzięło udział około 200 osób. Do czasów współczesnych liczba uczestników wzrosła ponad dwukrotnie, a statystyki uświadamiają, jak ważną wśród nauczycielstwa polonijnego stała się idea spotkań, wymiany doświadczeń i dokształcania.
Od pierwszego zjazdu w Pensylwanii w 1985 roku minęło 27 lat, a idea spotkań nie osłabła, wprost przeciwnie – kolejne spotkania cieszą się coraz większym powodzeniem i uznaniem nie tylko wśród nauczycieli polonijnych w USA, ale także poza granicami Stanów Zjednoczonych, w polskich ośrodkach uniwersyteckich, a także w kręgach władz polskich, które wysyłają swych przedstawicieli.
Wśród uczestników tegorocznego Zjazdu przeważały osoby związane ze szkolnictwem polonijnym w Stanach Zjednoczonych. Oprócz nauczycieli i działaczy oświatowych z Chicago, znalazły się również osoby z Nowego Jorku i okolic, San Francisco, Los Angeles, stanu Michigan, Florydy, a także osoby spoza granic USA – z Kanady, Polski, Irlandii, Szwecji, Litwy, Francji. Wśród osób zaproszonych, które swą obecnością uświetniły obrady XII Zjazdu, znaleźli się wybitni naukowcy i znawcy tematu nauczania przedmiotów ojczystych poza granicami Polski, wspaniali dydaktycy oraz ludzie związani z polską sceną polityczną.
Byli to: Mirosław Sielatycki (podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej), prof. dr hab. Jerzy Bralczyk (wybitny językoznawca i polonista, popularyzator kultury języka, autor książek dotyczących języka polskiego), dr hab. Włodzimierz Gruszczyński, prof. SWPS (językoznawca polonistyczny, wykładowca, pracownik Polskiej Akademii Nauk), dr Grażyna Czetwertyńska (wykładowca UW), dr Ewa Lipińska (adiunkt w Centrum Języka i Kultury Polskiej w Świecie UJ, autorka wielu podręczników do nauczania języka polskiego jako obcego), dr hab. Anna Seretny (adiunkt w Centrum Języka i Kultury Polskiej w Świecie UJ, autorka wielu podręczników do nauczania języka polskiego jako obcego, egzaminator Państwowej Komisji Poświadczania Znajomości Języka Polskiego Jako Obcego), mgr Małgorzata Małyska (metodyk z Polonijnego Centrum Nauczycielskiego w Lublinie, autorka opracowań dla nauczycieli na temat wspierania wszechstronnego rozwoju dzieci, edukator z wieloletnim doświadczeniem w pracy z nauczycielami ze środowisk krajowych i polonijnych), dr Edmund Osysko z Komisji Oświatowej Kongresu Polonii Amerykańskiej wraz z małżonką, Zbigniew Hofman (prezes Zarządu Polskiego Stowarzyszenia Pedagogów i Animatorów "KLANZA" w Lublinie).
W Zjeździe udział wzięli również przedstawiciele Instytutu Pamięci Narodowej: dr Andrzej Zawistowski, Kamila Sachnowska i Karol Madaj, a także Dariusz Bonisławski (wiceprezes Stowarzyszenia Wspólnota Polska), przedstawicielki polskiego sejmu, posłanki: Joanna Fabisiak i Ligia Krajewska oraz wielu przedstawicieli środowisk polonijnych.
Zjazd, oprócz wykładów i warsztatów, oferował uczestnikom wiele możliwości do rozmowy na temat doświadczeń, a także niespodzianek. Od piątku w hotelu prezentowana była wystawa pod tytułem "Polacy ratujący Żydów w czasie Zagłady" przygotowana przez polski Instytut Pamięci Narodowej, która pokazywana była w wielu miejscach na świecie.
Pierwszego dnia Zjazdu, w piątek po południu, miały miejsce wykłady zaproszonych gości. Wystąpił dr A. Zawistowski z IPN z wykładem na temat PRL, minister M. Sielatycki, dr J. Tatara ze środowiska chicagowskiego, która mówiła o perspektywach nauczania poza granicami Polski, dr G. Czetwertyńska z prezentacją na temat projektu "Włącz Polskę" oraz roli nauczyciela polonijnego, dr Ewa Lipińska i dr hab. A. Seretny z bardzo ciekawym wykładem na temat publikacji dotyczącej badań prowadzonych wśród uczniów chicagowskich szkół polonijnych od 2001 roku.
Po kolacji nastąpiło uroczyste otwarcie XII Zjazdu oraz oficjalne powitanie uczestników i zaproszonych gości. Imprezę uświetnił występ artystyczny przygotowany i wyreżyserowany przez Helenę Sołtys, członków Zrzeszenia Nauczycieli Polskich oraz niezawodną Grupę Teatralną Proscenium z Lombard. Punktem kulminacyjnym uroczystości otwarcia XII Zjazdu było wręczenie medali Komisji Edukacji Narodowej nauczycielom z wieloletnim stażem pracy oraz osobom zasłużonym dla szkolnictwa polonijnego. Wśród zaproszonych gości byli przedstawiciele konsulatu RP w Chicago, konsul generalny Zygmunt Matynia oraz konsul Konrad Zieliński.
Drugi dzień Zjazdu (sobota) w całości poświęcony został warsztatom metodycznym, dydaktycznym, wykładom i dyskusjom, które odbywały się symultanicznie w sześciu salach. Tego dnia każdy mógł znaleźć coś dla siebie. Wszystkie zajęcia prowadzone były przez nauczycieli polonijnych i doświadczonych metodyków ze Stanów Zjednoczonych i z Polski. Były warsztaty przeznaczone dla nauczycieli klas przedszkolnych i młodszych, dla osób uczących w klasach starszych (5-8) i licealnych, dla dyrektorów, zarządów szkół oraz dyskusje i prezentacje programów oraz planowanych przedsięwzięć, między innymi projektu Akademia Polskości, który skierowany jest do nauczycieli polonijnych. Warsztaty poświęcone były metodyce nauczania przedmiotów ojczystych w różnych grupach wiekowych, dydaktyce oraz sposobom kształcenia i rozwijania sprawności językowych.
Pokazywano, w jaki sposób nauczać poprawnego języka polskiego, literatury, historii, geografii wykorzystując najnowsze metody pracy z dziećmi i młodzieżą dwujęzyczną. Bardzo ciekawe warsztaty na temat nauczania współczesnej historii Polski przeprowadziła Kamila Sachnowska z IPN, która prezentowała gotowe materiały do nauczania o Polakach ratujących Żydów podczas drugiej wojny światowej oraz prezentacja Moniki Karczmarczyk z Nowego Jorku o Janie Karskim. Ogromną popularnością wśród uczestników Zjazdu cieszył się wykład prof. J. Bralczyka i prof. W. Gruszczyńskiego na temat kultury współczesnego języka polskiego oraz pułapek językowych, jakie czyhają na użytkowników polszczyzny każdego dnia. Wykład przyciągnął tak dużą liczbę słuchaczy, iż konieczne było przeniesienie go z parteru na ósme piętro hotelu, gdzie znajdowała się większa sala, zdolna pomieścić wszystkich uczestników oraz kamery telewizyjne.
Po bardzo pracowitym dniu uczestnicy XII Zjazdu zaproszeni zostali na bankiet, który mistrzowsko poprowadzony został przez Alicję Nawarę oraz Janusza Rudnickiego. Niespodzianką podczas bankietu był występ czterech dziewczynek z Polskiej Szkoły im. T. Kościuszki w Chicago, które podbiły serca gości śpiewając piosenki dla mamy z okazji polskiego Dnia Matki, który przypadał tego dnia. Dzieci wręczyły kwiaty pani Irenie Barczyńskiej, nestorce rodu i przedstawicielce wszystkich mam, która przyleciała z Polski do córki – Heleny Sołtys, autorki i reżyserki piątkowego występu artystycznego. Zakończenie bankietu uświetnił piękny i bardzo plastyczny występ zespołu "Wici", który zachwycił gości tanecznym pokazem historii Polski od czasów słowiańskich po przewodnictwo w Unii Europejskiej. Po oficjalnym bankiecie rozpoczęła się mniej oficjalna część, a do tańca przygrywał DJ Janusz Rudnicki.
Niedziela przeznaczona została na wycieczkę po naszym pięknym Chicago. Uczestnicy podzieleni zostali na pięć grup, którymi opiekowały się przedstawicielki Zrzeszenia Nauczycieli Polskich, a następnie przewiezieni do centrum miasta, gdzie mogli podziwiać wspaniałą architekturę, słynne drapacze chmur, a także zrobić pamiątkowe zdjęcia pod pomnikiem Kościuszki i Kopernika na Solidarity Drive. Następnie na uczestników wycieczki czekał rejs statkiem wycieczkowym po rzece Chicago, podczas którego mieli okazję podziwiać miejską architekturę z zupełnie innej perspektywy. Po rejsie autokary przewiozły wycieczkowiczów na Navy Pier, skąd, po zakupach i pamiątkowych zdjęciach na tle jeziora Michigan, zostali przewiezieni do kościoła Świętej Trójcy na mszę i obiad w budynku parafialnym. Po sutym obiedzie wszyscy udali się do Muzeum Polskiego w Ameryce, gdzie dyrektorka biblioteki muzealnej, Małgorzata Kot, wraz z przedstawicielkami Zrzeszenia Nauczycieli Polskich w Ameryce, przygotowała niespodziankę – spotkanie z Małgorzatą Kalicińską, autorką popularnych powieści o rozlewisku. Autorka podpisywała swoje książki i rozdawała autografy, a uczestnicy wycieczki przysłuchiwali się czytaniu listów Heleny Modrzejewskiej oraz mogli obejrzeć bogate zbiory Muzeum Polskiego i Pokój Paderewskiego.
Późnym wieczorem, po spotkaniu w Muzeum Polskim, uczestnicy przewiezieni zostali pod słynną Fontannę Buckingham, gdzie mogli wykonać pamiątkowe fotografie na tle pięknej iluminacji zabytku. Następnie większość uczestników wycieczki, zmęczona atrakcjami i upałem, udała się do hotelu, a kilkanaście osób chcących poznać nocne życie klubów bluesowych, z których słynie Wietrzne Miasto, przewiezionych zostało do jednego z klubów będącego ikoną miasta.
Poniedziałek był niestety ostatnim dniem Zjazdu. Był to czas podsumowań, wyciągania wniosków na przyszłość (kolejny, XIII Zjazd odbędzie się w 2014 roku w Nowym Jorku), czas pożegnań i podziękowań. Wszyscy byli zgodni, iż mijający XII Zjazd przeszedł ich najśmielsze oczekiwania. Uczestnicy wyjechali wzbogaceni w wiedzę i praktyczne umiejętności, zaproszeni goście byli pod wrażeniem rozmachu i poziomu imprezy. Organizatorki Zjazdu – przedstawicielki Zrzeszenia Nauczycieli Polskich w Ameryce, z prezes Ewą Koch na czele, otrzymały owację na stojąco.
XII Zjazd odbił się szerokim echem w środowisku polonijnym. Mówiły o nas i pokazywały nas polonijne media, w prasie ukazywały się artykuły i informacje prasowe, a w sieci internetowej dostępna była transmisja Zjazdu. Na stronie internetowej www.zjazdchicago2012.com umieszczone są wszelkie informacje dotyczące przebiegu XII Zjazdu, a wkrótce znajdą się prezentacje i materiały przedstawiane w trakcie warsztatów i wykładów.
Zrzeszenie Nauczycieli Polskich w Ameryce po raz kolejny zaprezentowało się jako doskonale zorganizowana, prężna i licząca się w środowisku chicagowskim organizacja polonijna. Teraz nadchodzi czas zasłużonych wakacji oraz planowania kolejnych wydarzeń oświatowo-kulturalnych. W imieniu organizatorów kolejnego Zjazdu zapraszamy wszystkich chicagowskich nauczycieli do Nowego Jorku w 2014 roku!
Anna Rosa,
rzecznik prasowy Zrzeszenia Nauczycieli Polskich w Ameryce, gospodarza i współorganizatora XII Zjazdu Nauczycieli Polonijnych i Komitetów Rodzicielskich.
Redakcja
