Joanna Trzos
Wszystko zaczęło się w okresie, gdy zamknięte były szkoły, a miasto objęła pandemia – opisuje „Chicago Sun-Times”. Młodzież bez nadzoru dorosłych – często pochodząca z rozbitych rodzin, np. dzieci rodziców przebywających w więzieniu – zaczęła spędzać czas na ulicach. To właśnie wtedy narodziła się grupa „Street and Racing Technology”, znana jako SRT Boys. Nazwa, inspirowana sportowymi modelami dodge’a challengera SRT, szybko stała się symbolem młodocianej ekipy przestępczej z Chicago.
Chłopcy kradli samochody i jeździli nimi po mieście, dokumentując swoje wyczyny w mediach społecznościowych, najczęściej na Instagramie i YouTube. Grupa SRT liczyła ponad 30 młodych osób. Ich aktywność obejmowała wszystkie dzielnice miasta, od bogatych po ubogie, i wzbudzała strach zarówno na północy, południu, jak i zachodzie Chicago.
Złodzieje, raperzy i „bohaterowie” internetu
Według śledztwa „Chicago Sun-Times”, mimo iż członkowie SRT deklarują powiązania z gangami takimi jak Four Corner Hustlers, New Breeds czy Traveling Vice Lords, funkcjonariusze policji uważają ich raczej za luźną klikę opartą na mediach społecznościowych. Członkowie grupy nagrywają agresywne „diss tracki” i klipy, chwalą się w mediach społecznościowych pieniędzmi, bronią i narkotykami. Ich idolami są kontrowersyjni raperzy Chief Keef czy Lil Durk. Najbardziej znany z nich to 15-letni „Baby 7”, który w jednym z utworów rapuje o zastrzeleniu rywala z karabinu AR-15, używając dziecięcego, przerażająco wysokiego głosu.
Szczyt działalności SRT Boys przypadł na 2021 rok, kiedy fala kradzieży aut osiągnęła w Chicago apogeum. Dziennikarze „Chicago Sun-Times” ujawniają, że tylko od początku 2023 roku policja wspominała o tej grupie w ponad 75 tysiącach maili służbowych. Członkowie ekipy byli wielokrotnie zatrzymywani, ale większość zarzutów ograniczała się do posiadania lub używania skradzionych pojazdów.
Tylko nieliczni z nich usłyszeli poważniejsze zarzuty, jak uprowadzenie pojazdu z użyciem przemocy (vehicular hijacking), ponieważ sprawcy nosili maski, a ofiary nie były w stanie ich zidentyfikować. Najstarszy członek grupy ma 21 lat, a najmłodszy zaledwie 15. Wielu z nich trafiło już do sądów dla dorosłych.
Gdy skala kradzieży aut zaczęła spadać dzięki działaniom policji, SRT Boys znaleźli nowy sposób na przestępczy zarobek: włamania do sklepów. Używając skradzionych samochodów z przyczepionymi łańcuchami, wyrywali bankomaty i kasy fiskalne. „Smash, grab, go” – rozbij, zabierz i uciekaj – to nowy sposób działania.
System sprawiedliwości nie nadąża
„Chicago Sun-Times” zwraca uwagę na istotny problem: system sprawiedliwości dla nieletnich, nie jest skuteczny. Zdaniem policji działa jak drzwi obrotowe. Młodociani przestępcy doskonale wiedzą, że ich zatrzymanie zwykle nie kończy się długotrwałymi konsekwencjami. W rezultacie młodzież czuje się bezkarna, a kolejne zatrzymania traktowane są jak krótka przerwa w przestępczej działalności.
Profesor Lance Williams z Northeastern Illinois University wskazuje, że taka sytuacja to w dużej mierze efekt pandemii, która odebrała dzieciom dostęp do edukacji i sportu, a także doprowadziła do społecznej izolacji. Jak podkreśla, brak struktury i nadzoru nad młodzieżą stworzył podatny grunt dla grup takich jak SRT Boys.
W odpowiedzi na falę kradzieży w 2021 roku w Departamencie Policji w Chicago utworzono specjalną jednostkę do walki z kradzieżami pojazdów – Vehicular Hijacking Task Force. Dzięki współpracy policji, biura szeryfa powiatu Cook, stanowej policji Illinois i federalnych służb, udało się ograniczyć przestępczość, wykorzystując nowoczesne technologie: czytniki tablic rejestracyjnych, helikoptery i monitoring miejski. To pozwalało unikać ryzykownych pościgów, a jednocześnie zatrzymywać podejrzanych.
Jak pokazuje dochodzenie „Chicago Sun-Times”, rozwiązanie problemu nie leży wyłącznie w liczbie zatrzymań, ale w odpowiedzi systemu, który musi być równie zorganizowany jak ci, których próbuje powstrzymać.
Nowa prokurator stanowa powiatu Cook Eileen O’Neill Burke zapowiedziała, że zamiast masowego zamykania nieletnich przestępców, wprowadzi programy resocjalizacyjne. Jak wyjaśnia Yvette Loizon, szefowa ds. polityki biura prokuratora, planowane jest stworzenie indywidualnych ścieżek wsparcia dla młodych przestępców, takich jak członkowie SRT Boys. W grę wchodzić ma terapia, mentoring oraz szkolenia zawodowe, przy jednoczesnym obowiązku kontynuowania nauki.
Opracowała: Joanna Trzos
Tekst powstał na podstawie materiału dziennika „Chicago Sun Times” pt. „Chicago’s kid carjackers: Inside the SRT Boys’ yearslong crime spree”
