Jola Plesiewicz
Uroczyste obchody 95. rocznicy odsłonięcia pomnika generała Kazimierza Pułaskiego, jednego z największych bohaterów walki o wolność Polski i Stanów Zjednoczonych, odbyły się 12 lipca 2025 roku w Willow Springs, w stanie Illinois, na terenie Pulaski Woods-South będącym częścią obszarów leśnych Cook County. Wydarzenie zgromadziło przedstawicieli Polonii, organizacji społecznych, stowarzyszeń historycznych oraz młodzież. Uroczystość rozpoczęła się przemarszem pocztów sztandarowych organizacji polonijnych do pomnika Pułaskiego, gdzie odbyła się główna część ceremonii.
Honorową wartę przy pomniku zaciągnęli ułani ze Stowarzyszenia Przyjaciół Ułanów Polskich im. generała Tadeusza Kościuszki. Po odśpiewaniu a cappella hymnu Polski miłych gości najserdeczniej powitał Bogdan Strumiński – prezes Stowarzyszenia Historycznego Koła Solidarności w Chicago. Strumiński mówił o bolesnych doświadczeniach z historii Polski, których rocznice przypadają w tym samym czasie podkreślając, że odbudowa silnych więzi państwowych, jak i międzynarodowych jest możliwa, jeśli zostanie oparta na prawdzie historycznej. Jego zdaniem, przekazywanie faktów historycznych młodemu pokoleniu jest obowiązkiem osób żyjących współcześnie.
Modlitwę za Ojczyznę, „aby trwała w Bożym pokoju opartym na Dekalogu” poprowadził ksiądz emeryt Józef Radłowski z diecezji tarnowskiej, z parafii św. Wojciecha BM w Bolesławiu, który obecnie pomaga w Polskiej Misji Ojców Cystersów pw. Matki Bożej Matki Kościoła w Willow Springs. We wstępie przed modlitwą kapłan odwołał się do Deklaracji Niepodległości z 4 lipca 1776 roku i jej fundamentalnego zapisu: „Uważamy następujące prawdy za oczywiste: że wszyscy ludzie stworzeni są równymi, że Stwórca obdarzył ich pewnymi nienaruszalnymi prawami, że w skład tych praw wchodzi prawo do życia, wolność i dążenia do szczęścia”.
– Ten dokument stał się podstawą dla wszystkich narodów – również Polski dążących do niepodległości i samostanowienia narodu – zaakcentował duchowny.
W tym kontekście ksiądz Józef Radłowski z dumą wspomniał o polskich ochotnikach, którzy wzięli udział w odzyskaniu przez Amerykę niepodległości: Tadeuszu Kościuszce i Kazimierzu Pułaskim. Nakreślił bohaterską postać generała Kazimierza Pułaskiego i modlił się z Polonią słowami Modlitwy za Ojczyznę księdza Piotra Skargi, wspomniał tych, którzy przez lata dbali o to miejsce pamięci, poświęcił monument Pułaskiego i pobłogosławił uczestników uroczystości.
Okolicznościowe przemówienia wygłosili zaproszeni goście. Krzysztof Żółtek, sekretarz generalny Związku Podhalan w Północnej Ameryce, przypomniał opis wydarzeń przy monumencie uwieczniony przez historyka Włodzimierza Wnuka. Podkreślił, że myśląc o przyszłości musimy wyciągać wnioski z przeszłości. O wiernym udziale ułanów ze Stowarzyszenia Przyjaciół Ułanów Polskich im. Tadeusza Kościuszki w Chicago w uroczystościach przy monumencie Pułaskiego mówił jego prezes Andrzej Stopa.
Ernest Świerk, dyrektor wykonawczy Stowarzyszenia Historycznego Koła Solidarności w Chicago przypomniał o zaangażowaniu w realizację w tym miejscu projektu Wzgórza Generałów. Wojciech Świć ze Stowarzyszenia Historycznego Armii Polskiej w Barwach 12 Pułku Ułanów Podolskich w Chicago zaprosił 20 lipca do bazyliki św. Jacka na upamiętnienie 80 rocznicy Obławy Augustowskiej. Marek Adamczyk – dyrektor Polskiej Szkoły im. Jana Karskiego, koordynator Przystanku Historia IPN w Chicago oraz członek Bractwa Kurkowego – zachęcił do upamiętniania swoją obecnością nie tylko tego miejsca, ale również do odwiedzenia znajdującego się tu, na południu aglomeracji chicagowskiej Cmentarza Zmartwychwstania Pańskiego w Justice, gdzie odnajdziemy drogie nam wszystkim akcenty polskości. Wikoria Bokun, wicedyrektor placówki podkreśliła, że pamięć o generałach Kazimierzu Pułaskim i Tadeuszu Kościuszce jest w szkole celebrowana.
W uroczystości wziął udział Kazimierz Fryzowicz, który przed wielu laty, podczas treningu w lesie odnalazł pomnik Pułaskiego i od tego czasu razem z córką Iwoną Klimowską opiekuje się tym miejscem.
– Chciałbym być precyzyjny, ale nie jestem w stanie. Na pewno było to przed Super Maratonem Los Angeles – Nowy Jork dla uczczenia trzeciej rocznicy zamachu terrorystycznego na World Trade Center. Dwadzieścia trzy lata temu przygotowując się do kolejnego maratonu rozpoznałem tutaj coś pięknego, czego nie znałem (red. pomnik Pułaskiego) i zacząłem tu przyjeżdżać. Jestem samozwańczym opiekunem monumentu razem z córką. Dzisiaj byliśmy tu trzy razy, żeby to uporządkować i robimy to w każdą rocznicę w marcu i w listopadzie, z okazji urodzin i śmierci generała Kazimierza Pułaskiego – opowiadał Kazimierz Fryzowicz.
W trakcie uroczystości przed pomnikiem generała Kazimierza Pułaskiego złożono wieńce i kwiaty. Bogdan Strumiński podziękował wszystkim, którzy przez lata dbali o to miejsce przekazując w ten sposób młodemu pokoleniu historię Pułaskiego i polsko-amerykańskich więzi.
Przypomnijmy, że pomnik generała Kazimierza Pułaskiego w Willow Springs, został odsłonięty w 1930 roku i jest jednym z najstarszych pomników polskiego bohatera w Stanach Zjednoczonych. To ważne miejsce spotkań i uroczystości patriotycznych polskiej społeczności w Illinois. Uroczystość została zorganizowana przez Stowarzyszenie Historyczne Koło Solidarność w Chicago.
Tekst: Jola Plesiewicz
Zdjęcia: Dariusz Piłka
