Jola Plesiewicz
Po przekroczeniu progu Dwell Studio Chicago, widać było od razu, że wystawa „The Visions of a Real Stoner: Seven Other Dwarfs & Things Outside the Box” nie jest typową galerią rzeźb kamiennych. Już jej tytuł sugerował, że mamy do czynienia z pracami, które balansują pomiędzy dosłownością a fantazją i wychodzą poza wszelką konwencję.
Seven Other Dwarfs to kolekcja siedmiu figur. Wyrzeźbione przez Teda Strandta krasnoludy mają swój charakter, ukazują odmienną ekspresję, opowiadają inną historię mającą odzwierciedlenie w nordyckiej mitologii. Marmurowe rzeźby połączyły w sobie surowość kamienia z precyzją warsztatu artysty.
Historię każdego krasnoluda wyjaśniał dołączony do figury opis. Plan powstawania rzeźby ilustrował rysunek z obliczeniami dotyczącymi wymiarów kamiennej bryły, z której powstanie.
Geometrycznym, trójwymiarowym formom z kamienia z dodatkiem elementów, takich jak proca, drewniana łyżka, towarzyszyły identyczne z zaprezentowanymi instalacjami obrazy olejne namalowane na kanwie.
Innym cyklem zaprezentowanych prac były obrazy olejne. W obrazach dominowały barwy ziemiste, szarości, beże, rdzawe tony, co idealnie pasowało do motywu kamienia. Przedstawiały panikę w mieście, młot pneumatyczny, czy inne narzędzia służące do pracy w kamieniarstwie w połączeniu, na przykład z filiżanką kawy. Pomiędzy seriami prac umieszczono kilka miniaturowych olei z motywami kwiatów lub owoców wykonanych podczas rodzinnych spotkań.
Ted Strandt mówiąc o swojej nowatorskiej sztuce i wykonywanym rzemiośle wspominał Johanne Hansen, babcię, ze strony matki, która urodziła się w Skjellerup, na wyspie Fyn w Danii, gdzie jej ojciec i jego przodkowie byli kamieniarzami od końca XVIII wieku. Przypomniał jej opowieść o dłoni, która wie, jak „czytać” struktury kamienia.
Opowiadał, że kiedy w Jelling dotknął Kamieni Runicznych, wyrzeźbionych w epoce Wikingów jako hołd dla króla Gorma Starego i jego żony Thyry, poczuł więź z rzeźbiarstwem. Wtedy właśnie skandynawska mitologia mistycznie przeniosła się z kamienia do jego przodków, a następnie do niego. Od tego czasu praca, sztuka i życie Teda Strandta połączyły się ze sobą nierozerwalnie.
Ted Strandat szczególną więź czuje z krasnoludem Dvallinnem. W mitologii nordyckiej Dvallinn przynosi krasnoludom runy – mistyczny alfabet, dlatego ten wyrzeźbiony jest przez Teda Strandta z nogą opartą na bloku kamienia, młotkiem i dłutem, aby przedstawić, czego używał do pisania run.
Sztukę Strandta wyróżnia materia i nadaje jej nowatorski charakter. Tu kamień jest realnie i w przenośni nośnikiem czasu, a jego żyłki, czy lico ilustrują historię geologiczną Ziemi i przemijanie. Uszkodzenia materii mogą świadczyć o sile natury, ciosu młotka, czy precyzji dłuta w ludzkiej ręce.
Wernisaż, który odbył się 19 września br. w Dwell Studio wypełnił się miłośnikami rzeźby, osobami zainteresowanymi kulturą skandynawską, kamieniarstwem i rodziną artysty. Goście krążyli między rzeźbami: jedni fotografowali tekstury, inni o nich dyskutowali.
Część oficjalna spotkania z Tedem Strandtem zakończyła się autorską, niezwykle ekspresyjną recytacją wiersza artysty „Stone Carver’s Poem”.
Wystawa „The Visions of a Real Stoner” to piękny przykład dziedzictwa kamieniarzy wyrażony niekonwencjonalnie w zaprezentowanych pracach – sztuka, która „mówi kamieniem” o korzeniach i o łączeniu użytkowego rzemiosła z artyzmem.
Połączenie mitu, symbolu z osobistą historią i poezją nadało wystawie głębię. Było ciekawym doświadczeniem. Ekspozycję można oglądać do 18 października 2025 roku.
Tekst: Jola Plesiewicz
[email protected]
Zdjęcia: Dariusz Piłka
