Joanna Trzos
Departament Sprawiedliwości USA poinformował 22 grudnia o złożeniu pozwu przeciwko gubernatorowi Pritzkerowi oraz prokuratorowi generalnemu Illinois Kwame Raoulowi. Obaj są Demokratami i zostali wskazani w pozwie jako osoby odpowiedzialne za uchwalenie przepisów, które – zdaniem rządu federalnego – naruszają Konstytucję USA i utrudniają działania federalnych służb imigracyjnych.
Departament Sprawiedliwości argumentuje, że nowe prawo „zagraża bezpieczeństwu funkcjonariuszy federalnych” i naraża ich na „masową odpowiedzialność finansową”.
„Departament Sprawiedliwości (Department of Justice, DOJ) będzie stanowczo chronił funkcjonariuszy organów ścigania przed niekonstytucyjnymi przepisami stanowymi, takimi jak te w Illinois, które zagrażają bezpieczeństwu naszych funkcjonariuszy” – oświadczył Brett A. Shumate, zastępca prokuratora generalnego w wydziale cywilnym DOJ.
Gubernator Pritzker podpisał pakiet ustaw na początku grudnia. Obejmuje on m.in. Illinois Bivens Act oraz Court Access, Safety, and Participation Act. Nowe prawo zakazuje dokonywania zatrzymań cywilnych w sądach i ich bezpośrednim otoczeniu wobec osób uczestniczących w określonych postępowaniach sądowych na szczeblu stanowym. Ustawa przewiduje również możliwość dochodzenia odszkodowania za bezprawne zatrzymanie, w tym w wysokości 10 tys. dolarów, jeśli agent federalny wiedział lub powinien był wiedzieć, że imigrant przyszedł na rozprawę sądową.
Illinois Bivens Act umożliwia wnoszenie pozwów cywilnych przeciwko funkcjonariuszom organów ścigania, którzy świadomie naruszyli Konstytucję stanu Illinois lub Konstytucję USA podczas działań imigracyjnych. Przepisy te mają zapewnić mechanizmy odpowiedzialności za ewentualne naruszenia praw konstytucyjnych.
Nowe prawo Health Care Sanctity & Privacy Law ma z kolei zapobiegać nielegalnemu ujawnianiu chronionych danych medycznych. Zobowiązuje szpitale do wprowadzenia procedur dotyczących kontaktów z funkcjonariuszami organów ścigania – szpitale ogólne do 1 stycznia 2026 r., a pozostałe placówki do 1 marca 2026 r.
Podpisana przez gubernatora ustawa HB 1312 wprowadziła również zmiany do Public Higher Education Act, zakazując publicznym uczelniom podejmowania określonych działań wobec studentów i pracowników ze względu na ich rzeczywisty lub domniemany status imigracyjny, o ile nie jest to wymagane przez prawo. Uczelnie mają także obowiązek przedstawić procedury zatwierdzania wniosków funkcjonariuszy chcących wejść na teren kampusu – również do 1 stycznia 2026 r.
Podpisując ustawy, gubernator Pritzker przyznał, że spodziewa się pozwu. „Bez wątpienia mogą skierować sprawę do sądu, ale uważam, że to nie tylko dobre, ale bardzo dobre prawo” – powiedział gubernator.
Pozew jest częścią szerszych działań kierowanych przez prokurator generalną USA Pam Bondi, których celem jest identyfikowanie przepisów stanowych i lokalnych uznawanych przez administrację federalną za utrudniające egzekwowanie prawa imigracyjnego.
W tle sprawy pozostają działania federalnych służb imigracyjnych, w tym operacja ICE pod nazwą Midway Blitz. W jej ramach zatrzymano około 4,5 tys. osób. Dane z okresu od początku września do połowy października pokazują, że jedynie około 15 proc. zatrzymanych imigrantów miało wcześniejsze wyroki karne, a większość spraw dotyczyła wykroczeń drogowych, drobnych przestępstw lub przestępstw bez użycia przemocy.
Joanna Trzos
[email protected]
