Reklama

Mindfulness – sztuka życia tu i teraz

W świecie, który pędzi coraz szybciej, łatwo zagubić się w codziennych obowiązkach, stresie i nieustannym planowaniu przyszłości. Często zapominamy o tym, co dzieje się właśnie teraz – o chwili obecnej, która jest jedynym momentem, nad którym mamy prawdziwą kontrolę. Właśnie tu pojawia się mindfulness, czyli uważność – praktyka świadomego bycia w „tu i teraz”.

Reklama

Katarzyna Pilewicz
04/10/2025 04:15 PM

Autor: Adobe Stock

Na czym polega mindfulness?
Mindfulness to stan pełnej obecności i akceptacji chwili obecnej. To nie tylko technika medytacyjna, ale sposób życia. Polega na tym, by z ciekawością i bez oceniania obserwować swoje myśli, emocje i otaczającą rzeczywistość. Nie chodzi o to, by nic nie czuć – wręcz przeciwnie. Uważność pomaga lepiej rozumieć siebie, swoje potrzeby i reakcje.
Życie w tym momencie
Ile razy zdarzyło Ci się jeść posiłek i nawet nie poczuć jego smaku, bo myślami byłeś już gdzie indziej? Albo rozmawiać z kimś, jednocześnie sprawdzając telefon? Uważność uczy, jak naprawdę być obecnym – w rozmowie, podczas odpoczynku, w pracy. To dzięki niej każda czynność, nawet najprostsza, może nabrać nowego znaczenia.
Prawdziwa obecność pozwala na kształtowanie momentów ludzkiej więzi, nawet w środowiskach o wysokim poziomie stresu. Moja córka, Julia, opowiedziała mi historię, jak była asystentką medyczną w Palmetto Pain Management Clinic w Columbii w Karolinie Południowej i często widywała pacjentów stawiających czoła złożonym wyzwaniom. „Któregoś dnia na oddział przyjęto kobietę z historią schizofrenii i odstawienia opioidów, Sheilę. Po odprowadzeniu jej na oddział, gdy zaczęłam mierzyć jej ciśnienie, zaczęła się trząść i panikować. Delikatnie podałam jej rękę i poprowadziłam ją przez ćwiczenia oddechowe, ale nic nie wydawało się jej uspokajać. Zauważyłam obraz Paryża na ścianie, który natychmiast przywołał moje własne wspomnienia z dzieciństwa — kiedy miałam ataki paniki przed pobraniem krwi, a moja matka uspokajała mnie, wymyślając historie do obrazów wiszących w gabinecie lekarskim i przenosząc nas w tamtą rzeczywistość. Postanowiłam spróbować tego samego podejścia. Wskazałam na psa na obrazie i zaczęłam opowiadać Sheili historię o tym, jak biegał pod Wieżą Eiffla. Sheila skupiła się na obrazie i wyraźnie się zrelaksowała. Wyciągnęła nawet rękę, aby dotknąć powierzchni farby. Kiedy lekarz wszedł do gabinetu, była już spokojna i gotowa na dalsze badania. To doświadczenie przypomniało mi, że najskuteczniejsza medycyna zaczyna się od bycia obecnym w danym momencie, by nawiązać prawdziwy kontakt z drugą osobą”.
Dlaczego warto?
Regularna praktyka mindfulness niesie wiele korzyści. Przede wszystkim znacząco wspiera zdrowie psychiczne i fizyczne, bo redukuje stres i napięcie, poprawia koncentrację, pomaga regulować emocje i zwiększa odporność emocjonalną.
Troska o siebie – od uważności do działania
Bycie uważnym to również zauważanie i zwrócenie uwagi na to, kiedy potrzebujemy odpoczynku, wsparcia lub chwili tylko dla siebie. Troska o siebie nie jest egoizmem – to konieczność, jeśli chcemy funkcjonować zdrowo i żyć w zgodzie ze sobą. Troszczenie się o siebie może przybrać wiele form – od krótkiej przerwy w ciągu dnia, przez spacer na świeżym powietrzu, aż po świadomą decyzję o odpuszczeniu tego, co nam nie służy.
Jak zacząć?
Zacznij od małych kroków. Zamknij oczy. Weź głęboki wdech i wydech. Zwróć uwagę na to, co czujesz – fizycznie i emocjonalnie. To jest mindfulness. To jest życie.
Trochę historii
Uważność ma swoje korzenie w buddyzmie, szczególnie w praktyce sati w tradycji Theravada. Sati oznacza „pamięć” lub „uwaga” i w tym kontekście odnosi się do zdolności bycia świadomym i obecnym w danej chwili, bez rozproszeń. Budda nauczał uważności jako jednej z najważniejszych praktyk prowadzących do oświecenia, pomagającej praktykującym przezwyciężyć cierpienie i osiągnąć głębsze zrozumienie rzeczywistości. Mimo że uważność ma w Azji historię sięgającą tysięcy lat, w świecie zachodnim zaczęła być rozpoznawana dopiero w drugiej połowie XX wieku. Począwszy od lat 70. XX wieku dr Jon Kabat-Zinn, profesor medycyny na Uniwersytecie Massachusetts, zaadaptował koncepcję uważności i zintegrował ją z programem redukcji stresu opartym na uważności (MBSR). MBSR stała się szeroko stosowaną metodą leczenia stresu, przewlekłego bólu i innych problemów zdrowia psychicznego.
Od lat 80. i 90. XX wieku uważność zyskała akceptację w psychologii. Terapie takie jak terapia poznawcza oparta na uważności (MBCT) i terapia akceptacji i zaangażowania (ACT) opierają się na zasadach zaczerpniętych z uważności i pomagają ludziom zmienić podejście do trudnych myśli i emocji, zamiast próbować eliminować lub unikać tych myśli. W miarę jak przybywa badań naukowych nad uważnością, zwłaszcza w latah 2000., stała się ona popularnym narzędziem służącym ogólnemu dobremu samopoczuciu, od radzenia sobie ze stresem po poprawę produktywności w miejscu pracy. Coraz liczniejsze są badania nad korzyściami płynącymi z uważności, które wykazują pozytywny wpływ na zdrowie psychiczne, redukcję lęku, poprawę koncentracji i regulację emocji.

Reklama

Ubezpieczenie zdrowotne dla seniorów Medicare

Dr Katarzyna Pilewicz, LCPC, CADC

doktor psychologii i specjalista od uzależnień. Ukończyła Adler University w Chicago w dziedzinie psychologii klinicznej. Doktorat obroniła w Walden University zajmując się wpływem psychologii pozytywnej na poprawę stanu psychiki człowieka. Autorka licznych publikacji popularnonaukowych w dziedzinie psychologii i higieny psychicznej w amerykańskim wydaniu Magazynu „Polonia” i w “Dzienniku Związkowym” w Chicago. Prowadzi swoją klinikę w trzech lokalizacjach na przedmieściach Chicago, gdzie prowadzi psychoterapię dla młodzieży oraz dorosłych z problemami natury psychologicznej, pomagając w powrocie do wyższej jakości życia.