"Czy istnieje życie polityczne po populizmie? Polska może być testem" - to tytuł artykułu Stevena Erlangera, głównego korespondenta dyplomatycznego "NYT" w Europie, i Andrew Higginsa, szefa wschodnioeuropejskiego biura dziennika.
"Bardzo wiele zależy od wyborów prezydenckich w Polsce, których pierwsza runda odbędzie się w niedzielę, 18 maja, w tym samym dniu, w którym Rumunii, jak się oczekuje, oddadzą zwycięstwo w dogrywce o prezydenturę skrajnie prawicowemu nacjonaliście i zwolennikowi prezydenta (USA Donalda - PAP) Trumpa" - podkreślają korespondenci nowojorskiego dziennika.
"Choć nie odpowiada za kształtowanie polityki i w dużej mierze jego urząd ma charakter ceremonialny, to jednak polski prezydent ma prawo weta, które może przysparzać masę kłopotów obecnemu rządowi. Odchodzący prezydent Andrzej Duda używał go intensywnie, by wykolejać ustawy przyjęte przez parlament" - wyjaśniają dalej autorzy.
Zatem wybory prezydenckie będą "testem o krytycznym znaczeniu" dla centrowego rządu, na czele którego stoi premier Donald Tusk, i tego, czy będzie on w stanie polepszyć sytuację po populistycznych rządach poprzedniego gabinetu - piszą Erlanger i Higgins.
Przypominają, że poprzedni rząd "obsadził wymiar sprawiedliwości swymi lojalistami, zlikwidował lub zmarginalizował niezależne ciała nadzorcze i zmienił publicznych nadawców w tubę propagandową".
"Duda, zdecydowany sojusznik PiS, torpedował wszelkie zabiegi" mające uzdrowić te instytucje po rządach jego partii, wetując przegłosowane w Sejmie ustawy lub odsyłając je do "konsultacji do sądów zapełnionych nominatami poprzedniego rządu" - wyjaśnia "NYT".
Wśród kandydatów na urząd prezydenta "dwóch konserwatystów chce nadal blokować program Tuska", a jednego z nich, Karola Nawrockiego, Trump "przyjął w Białym Domu na początku maja, oferując mu zaszczyt, którego odmówiono Tuskowi" - podkreślają autorzy.
Zwracają uwagę, że Rafał Trzaskowski, "liberalny lider" wyścigu prezydenckiego, odrzuca twierdzenia PiS, która to partia utrzymuje, że tylko ona daje Polsce gwarancje bezpieczeństwa, ponieważ ma dobre relacje z Trumpem.
Erlanger i Higgins cytują fragment wystąpienia Trzaskowskiego w Zamościu: "Nasze bezpieczeństwo zależy nie tylko od dobrych stosunków z USA, (...) ale też od tego, czy odgrywamy ważną rolę w Unii Europejskiej". (PAP)
