Chicago (Inf. wł.) – Udziałem w Mszy św. odprawionej w kościele św. Jakuba polonijni weterani w Chicago rozpoczęli obchody 88. rocznicy „Cudu nad Wisłą” i Święta Wojska Polskiego, zorganizowane przez członków Stowarzyszenia Wetarnów Armii Polskiej.
Po nabożeństwie około 150-osobowa grupa weteranów, ich rodzin i przyjaciół spotkała się na okolicznościowej akademii przygotowanej przez Placówkę 90 SWAP w siedzibie własnej przy 6005 W. Irving Park.
Zgromadzonych powitał zastępca komendanta Placówki Wacław Wierzbicki. W gronie gości obecni byli między innymi: wiceprezes Wydziału Stanowego Kongresu Polonii Amerykańskiej w Illinois Zygmunt Goliński, komendant Okręgu I SWAP Albert Letza, prezes 5 Kresowej Dywizji Piechoty Mieczysław Bandur oraz honorowy prezes tej organizacji Edward Metelica, prezes Kola 15 Stowarzyszenia Polskich Weteranów Tadeusz Walasiak, prezes Placówki 2 SWAP Władysław Chruściel, komisarz XIII Okręgu Związku Narodowego Polskiego Zenon Olejniczak oraz liczna grupa członków Stowarzyszenia Historycznego Armii Polskiej na czele z prezesem Andrzejem Lisowskim.
Po odśpiewaniu hymnów narodowych Polski i Stanów Zjednoczonych zgromadzeni wysłuchali okolicznościowego programu artystycznego. Rozpoczął go Chór im. Fryderyka Chopina pod dyrekcją Eugeniusza Ballarina. Śpiewacy zaprezentowali liczne pieśni patriotyczne i żołnierskie oraz wiersze nawiązujące do wydarzeń sprzed 88. lat oraz czynów żołnierza polskiego na frontach II wojny światowej. Akompaniowała Jadwiga Koszałka. W kolejnej odsłonie wystąpili tancerze Reprezentacyjnego Zespołu Pieśni i Tańca Związku Narodowego Polskiego „Wici” pod dyrekcją Magdaleny Solarz.
– Z okazji Święta Wojska Polskiego przygotowaliśmy dla weteranów trzy tańce: poloneza do muzyki Wojciecha Kilara, narodowego krakowiaka i mazura z opery „Halka”. Ze względu na wielkość sceny mogły wystąpić na niej jedynie cztery pary tancerzy, ale myślę, że występ się publiczności podobał. Ćwiczymy tutaj na co dzień i jesteśmy niezmiernie wdzięczni władzom Placówki 90 SWAP za umożliwienie nam korzystania z obiektu – podkreśliła Magdalena Solarz. Na zakończenie programu artystycznego ponownie wystąpił Chór im. Fryderyka Chopina oraz Stanisława Deszcz, która zaśpiewała utwory ze swojej płyty. Prowadzący akademię Jerzy Darski poinformował zgromadzonych, że Placówka wystąpiła z wnioskiem do ZG SWAP w Nowym Jorku o uhonorowanie dyrektora chóru Eugeniusza Ballarina „Krzyżami Hallerowskimi”. Gospodarz Placówki Jan Marszałek podziękował za występ zespołowi „Wici” wręczając Magdalenie Solarz wiązankę kwiatów.
Uchwałą zarządu Placówki w poczet członków Koła Przyjaciół SWAP przyjęto Stowarzyszenie Historyczne Armii Polskiej skupiające w swoich szeregach w głównej mierze członków Stowarzyszenia 12 Pułku Ułanów Podolskich. Istniejącą od ponad 10 lat organizację, jej cele i założenia przedstawił prezes Andrzej Lisowski, który zaprosił zgromadzonych do obejrzenia 15-minutowego filmu o dokonaniach Stowarzyszenia na polu upamiętniania chwały oręża polskiego.
Najważniejszym przedsięwzięciem na tym polu było przygotowanie widowiska plenerowego o Powstaniu Warszawskim, które zostało wystawione na terenie Ośrodka Młodzieżowego Związku Narodowego Polskiego w Yorkville pięć lat temu. Specjalnie na tę okazję została stoworzona scenografia. Wybudowane zostały fragmenty ruin stolicy, a na planie pojawiły się wozy bojowe i sprzęt wojskowy oraz broń z okresu Powstania. Widowisko obejrzało kilka tysięcy ludzi. Wzbudziło ono spore zainteresowanie wśród Amerykanów, którzy bardzo często Powstanie Warszawskie mylą z Powstaniem w Getcie Warszawskim. Swoimi wspomnieniami z Powstania Warszawskiego ze zgromadzonymi podzieliła się jedna z najstarszych żyjących uczestniczek tamtych wydarzeń 97-letnia Stanisława Michalczyk, członkini Grupy ZNP „Giewont”. Pani Stanisława swoje wspomnienia zawarła w wierszu o żołnierzach Powstania.
Na zakończenie uroczystości o etosie żołnierza polskiego mówił prowadzący akademię, komendant Placówki Jerzy Darski, który w swoim wystąpieniu nawiązał do chwalebnych kart historii zapisanych przez podkomendnych gen. Józefa Hallera. Żołnierze „Błękitniej Armii” w przeważającej liczbie wywodzili się z ośrodków polonijnych Chicago, Nowego Jorku i Filadelfii. Armia gen. Hallera liczyła ponad 25 tysięcy żołnierzy wyposażonych i wyszkolonych przez Polonię amerykańską. Po powrocie z Europy byli założycielami SWAP organizacji, która starała się pomagać inwalidom i rodzinom poległych podczas wojny z bolszewikami żołnierzy.
Mówca nawiązał do tradycji wojskowych obrońców Warszawy, Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, bohaterstwa żołnierzy Tobruku, zdobywców Monte Cassino, Bredy i wielu innych miejsc na świecie, gdzie pod sztandarem walki „Za waszą i naszą wolność” przelewali krew synowie polskiego narodu, których los rozrzucił po całym świecie. Na zakończenie przypomniał, że obowiązkiem współczesnych pokoleń Polaków, zarówno w Polsce jak i na emigracji, jest pamiętać o bohaterach tych wydarzeń i dbać o zachowanie historii w pamięci kolejnych pokoleń.
Redakcja
