Hej góry, nasze góry

Jubileusz 30-lecia Koła #40 „Biały Dunajec” im. Andrzeja Skupnia Florka

Trzy godziny wcześniej obchody jubileuszowe rozpoczęły się uroczystą Mszą św. dziękczynną odprawioną o godzinie 3 po południu w kościele św. Brunona. Głównym celebransem nabożeństwa był biskup Jan Szkodoń z archidiecezji krakowskiej, który sprawował Najświętszą Ofiarę w asyście kapelana Związku Podhalan o. Wacława Lecha, proboszcza parafii św. Kamila oraz wikariusza miejscowej parafii, ks. Emila Cudaka.

Wartę honorową przy ołtarzu zaciągnęło 28 pocztów sztandarowych z poszczególnych Kół ZPwAP. Liturgię uświetniła kapela góralska Stanisława Pająka. W ławach dla wiernych wraz z członkami Koła zasiedli członkowie władz krajowych Związku, na czele z prezesem Stanisławem Zagatą, oraz Józefa Kolbrecka, prezeska Oddziału ZP w Białym Dunajcu, która jest jednocześnie dyrektorem Gminnej Biblioteki Publicznej.

Dziękując wszystkim za uczestnictwo w nabożeństwie oraz zapraszając do udziału w wieczornym bankiecie prezes organizacji Andrzej Gędłek podkreślił, że jest bardzo szczęśliwy, że tak liczne grono przedstawicieli zaprzyjaźnionych Kół i organizacji bierze udział w jubileuszowych obchodach, które uświetnił swoją obecnością biskup Jan Szkodoń.

Po nabożeństwie jego uczestnicy mieli okazję zrobić sobie pamiątkową fotografię z Jego Ekscelencją, którego po sesji zdjęciowej góralskim powozem przewieziono do siedziby Związku przy 4808 S. Archer, gdzie o godzinie 7 wieczorem rozpoczął się bankiet. W góralskich posiadach obok Jego Ekscelencji Jana Szkodonia w gronie gości honorowych obecny był między innymi zastępca konsula generalnego Robert Rusiecki.

Podczas biesiady grupa zasłużonych działaczy została uhonorowana jubileuszowymi plakietkami. Okolicznościowy wiersz własnego autorstwa zaprezentował Józef Bafia a bankiet uświetnił występ działającego przy Kole zespołu dziecięco-młodzieżowego "Białodunajcanie" kierowanego przez Annę Zeglen przy wsparciu instruktorki Anny Kuny. Były kwiaty, życzenia i wspaniała zabawa przy dźwiękach zespołu „Silver Orkiestra”.

W swoim wystąpieniu prezes Andrzej Gędłek przybliżył historię Koła i rodzinnych stron oraz działalności charytatywnej kierowanej przez siebie organizacji.

Biały Dunajec leży na Pogórzu Spisko – Gubałowskim, stanowiącym asymetryczny pas wzniesień pomiędzy Obniżeniem Podtatrzańskim a Kotliną Orawsko-Nowotarską. W skład gminy wchodzą wsie: Biały Dunajec, Gliczarów Górny, Leszczyny i Sierockie. Początki wsi Biały Dunajec sięgają XVI stulecia. Najdawniejsza historyczna wzmianka o Białym Dunajcu pochodzi z 1564 roku, kiedy to lustratorzy dóbr królewskich wymienili tę osadę jako nową, w której było 6 chłopów. Akt lokacyjny Białego Dunajca został wystawiony 23 lutego 1570 roku. Początki emigracji ze wsi do Stanów Zjednoczonych sięgają końca XIX wieku. Nasilanie się emigracji miało różne swoje okresy, a największa emigracja przypadła na koniec lat siedemdziesiątych XX wieku, a w szczególności na lata osiemdziesiąte. Wtedy też powstało przy Związku Podhalan Koło Biały Dunajec im. Andrzeja Skupnia-Florka nr 40. Zostało ono oficjalnie przyjęte w szeregi Związku Podhalan 12 września 1980 roku.

Pierwszy zarząd Koła tworzyli: prezes Stanisław Dzierżęga-Gubała, wiceprezesi Stanisława Orawiec i Stanisław Gil, sekretarz finansowy Józef Rzadkosz, sekretarz protokółowy Maria Pawlikowska, skarbnik Maria Waliczek, chorąży Józef Gil-Derma, dyrektor do Zarządu Głównego Stanisław Gawlak Kubior. Do Komisji Rewizyjnej należeli: Władysław Waliczek, Maria Pawlikowska-Lichaj i Władysław Komperda.

Od 1995 r. funkcję prezesa Koła pełni Andrzej Gędłek, który jest zarazem dyrektorem do Zarządu Głównego ZPPA. Wiceprezesami są: Janusz Wujkowski i Anna Zegleń, Janina Łukaszczyk jest sekretarzem protokółowym, a Józef Styrczula sekretarzem finansowym, funkcję skarbnika pełni Maria Madelska. Chorążym i marszałkiem jest Wojciech Jędrol. W skład Komisji Rewizyjnej wchodzą: Jacek Sądelski, Bogdan Skupień, Małgorzata Dańko, Tomasz Łukaszczyk oraz Danuta Dańko. W składzie Komitetu Imprez udzielają się: Elżbieta Bartkowiak, Danuta Zięba, Zofia Drobny, Krystyna Wujkowska i Wojciech Gondek.

Koło Biały Dunajec zasłużyło się bardzo dobrze dla rodzinnej miejscowości i rozwoju Związku Podhalan w USA. W ciągu 30 lat istnienia wypracowano ponad 100 tysięcy dolarów przeznaczonych na pomoc charytatywną, która kierowana była na różne cele.

Pierwszą zabawę charytatywną zorganizowano już 27 września 1980 roku w „Columbia Hall”. Również kilka miesięcy później w tym samym miejscu zorganizowano wielki bal sylwestrowy. Obydwie te imprezy okazały się dużym sukcesem, co bardzo zachęciło członków, a w szczególności Zarząd Koła do dalszej bardziej aktywnej działalności. W lutym 1981 roku na pierwszym zebraniu sprawozdawczo - wyborczym postanowiono, że Koło Biały Dunajec podejmie się zebrania funduszy na wybudowanie kaplicy cmentarnej na cmentarzu parafialnym w Białym Dunajcu, co w krótkim czasie zostało zrealizowane. Siódmego lipca 1982 roku Związek Podhalan zakupił nową posiadłość pod obecny Dom Podhalan. Koło wyasygnowało na wsparcie tej inicjatywy $4200. Członkowie włożyli również wiele pracy społecznej przy adaptacji obiektu. Poszczególne Zarządy Koła w późniejszym czasie również wspierały wielokrotnie Zarząd Główny Związku Podhalan, co stanowi kwotę około $8500. W ciągu trzech dekad organizacja prężnie działała wspomagając rodzinne strony na wielu odcinkach.

Koło pod obecnym kierownictwem prezesa Andrzeja Gędłka, również bardzo się przyczyniło do dalszego rozwoju tak samej organizacji jak i Związku Podhalan oraz rodzinnej miejscowości. W 2005 roku białodunajczanie celebrowali srebrny jubileusz. Z tej to okazji została wydana książka pod tytułem „Biały Dunajec – Koło #40 im. Andrzeja Skupnia Florka przy Związku Podhalan w Północnej Ameryce – Srebrny Jubileusz”. To już druga kompleksowa książka wydana przez Koło o swoim patronie i Białym Dunajcu. Przez ostatnie 5 lat Koło wypracowało kwotę $25,600. W 2006 roku została złożona dotacja na remont Domu Podhalan w wysokości $1000 . W tym samym roku ufundowano również sztandar dla Zespołu Szkoły Podstawowej i Gimnazjum #1 w Białym Dunajcu. Od 2000 roku organizacja wspiera kwotą $500 Przegląd Młodych Recytatorów i Gawędziarzy w Białym Dunajcu im. Andrzeja Skupnia Florka organizowanym w szkole # 2. Na wybory „Nojśwarniejsej Gorolecki” przekazywana jest kwota $300.

Pod koniec 2007 roku wybuchł tragiczny w skutkach pożar, w którym zginęło dwoje dzieci. Z inicjatywy prezesa na antenie programu radiowego „Na góralską nutę” rozpoczęta została zbiórka funduszy, aby pomóc tej tragicznie dotkniętej rodzinie w odbudowaniu nowego domu. Dzięki ofiarności ludzi dobrej woli w ciągu niecałych 2 miesięcy zostało zebrane 25 tys. dolarów. Wkład Koła w tę kwotę wyniósł 2,259 dolarów. W 2008 roku z inicjatywy prezesa w Domu Podhalan została odsłonięta płyta pamiątkowa poświęcona gen. Andrzejowi Galicy, twórcy Strzelców Podhalańskich. W uroczystości, która odbyła się 15 maja, uczestniczyli generał Tomasz Bąk oraz podpułkownik Zbigniew Ząbek z Brygady Strzelców Podhalańskich.

W roku 2009 dla ZG wyasygnowano kolejne 1000 dolarów. W 2009 roku po odpuście białodunajeckim został powołany dziecięco- młodzieżowy zespół folklorystyczny, którego kierownikiem została wiceprezeska Anna Zegleń, a instruktorką Anna Kuna. Od samego początku powołania zespołu do życia, w ogromnej większości składa się on z dzieci i młodzieży, których rodzice wywodzą się z rodzinnych stron. Zespół wziął już udział w Festiwalu “Na góralską nutę”, w “Festiwalu polskości” w stanie Michigan oraz był bohaterem reportażu w programie „Oblicza Ameryki”. Dał także kilka występów na piknikach bratnich organizacji.

– W tym roku zorganizowaliśmy zbiórkę na pomoc następnym pogorzelcom, których to nieszczęście dotknęło, przekazując kwotę $2,200, do której jako Koło dołożyliśmy $600. Pragnę z dumą podkreślić, że ufundowaliśmy w tym roku również dwa sztandary dla naszych instytucji tak oświatowych jak i sportowych działających w naszej miejscowości. Pierwszy sztandar został ufundowany dla Klubu Sportowego „Biali” Biały Dunajec za sumę $1600 i był poświęcony w sierpniu, drugi dla Zespołu Szkoły Podstawowej i Gimnazjum #2, której zostało przywrócone w tym czasie dawne imię „Świętej Jadwigi Królowej Polski”, również za sumę $1600. Reasumując naszą działalność, mogę śmiało powiedzieć, że jak się chce, to się zrobi, a jak się zrobi, to się i zarobi, a jak się zarobi, to i można pomagać innym – podkreślił na zakończenie prezes Gędłek.

Tekst i zdjęcia:

Andrzej Baraniak

(Zdjęcia na stronie: www.newsrp.smugmug.com)