(W obiektywie Andrzeja Baraniaka)
Chicago (Inf. wł.) – Podczas minionego weekendu odbywało się w Chicago szereg imprez upamiętniających 220. rocznicę uchwalenia przez Sejm Czteroletni Konstytucji 3 Maja. Celebrację rozpoczęła w sobotni poranek uroczystość wciągnięcia na maszt przy Daley Plaza polskiej flagi.
W ceremonii zorganizowanej przez Konsulat Generalny RP i przeprowadzonej przy dźwiękach wojskowej orkiestry, uczestniczyli przedstawiciele władz RP na czele z konsulem generalnym RP w „Wietrznym Mieście” Zygmuntem Matynią. Obecny prezes Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” Longin Komołowski, wicewojewoda śląski Stanisław Dąbrowa, radny Katowic Józef Zawadzki oraz przedstawiciele organizacji polonijnych z prezesem ZNP i KPA Franciszkiem Spulą, prezesem Zjednoczenia Polskiego Rzymsko-Katolickiego Josephem Drobotem, prezesem Związku Klubów Polskich, a zarazem przewodniczącym Komitetu Organizacyjnego Parady Tadeuszem Czajkowskim, prezesem Związku Podhalan w Ameryce Północnej Stanisławem Zagatą, prezesem Związku Ślązaków Markiem Niezgodą. Obecny był Wielki Marszałek Parady Tadeusz Makarewicz oraz laureatki Konkursu na Królową Parady Natalia Ladzińska, Joanna Ptasińska i Elżbieta Bućko, i inni.
Wprost z uroczystości podniesienia flagi jej uczestnicy udali się pod Pomnik Tadeusza Kościuszki przy Solidarity Drive, gdzie odbył się apel ku czci Naczelnika Powstania i złożone zostały wieńce. Witając przybyłych na uroczystość, gospodyni spotkania, wiceprezeska Związku Narodowego Polskiego Teresa Abick, przypomniała, że doroczna uroczystość złożenia wieńców ma już 120-letnią historię.
Wartę honorową przy pomniku zaciągnęły szkolne, weterańskie i organizacyjne poczty sztandarowe wraz z uczniami polskiej szkoły im. Tadeusza Kościuszki. W gronie delegacji składających wieńce w tym roku po raz pierwszy pojawili się przedstawiciele Polsko-Słowiańskiej Unii Kredytowej z przewodniczącym Rady Nadzorczej Tomaszem Bortnikiem.
W kontekście 220. rocznicy uchwalenia Majowej Konstytucji z wielkim uznaniem o generale Tadeuszu Kościuszce, jego zasługach w wojnie o wolność i demokrację narodu amerykańskiego mówili poszczególni goście. W tym gronie byli obecni między innymi: prezes „Wspólnoty Polskiej” Longin Komołowski, konsul generalny Zygmunt Matynia, skarbnik Illinois Dan Rutherford, senator Mark Kirk, który podkreślił konieczność uchwalenia przez Kongres zainicjowanej wspólnie z kongresmanami z Illinois ustawy o zniesieniu wiz dla Polaków, stwierdzając, że najbliższa wizyta prezydenta Obamy w Polsce powinna być przełomowym momentem w tej sprawie.
Kolejni mówcy reprezentujący organizacje polonijne w swoich wystąpieniach podkreślali konieczność przekazywania młodemu pokoleniu prawdy historycznej o polskim narodzie i zasługach jej synów w walce o wolność swojego kraju jak i innych narodów. To Polacy ginęli na wielu frontach wojen i bitew prowadzonych w imię wolności i demokracji.
Na zakończenie, w imieniu organizatora uroczystości, Związku Narodowego Polskiego, który od 120 lat przygotowuje to spotkanie oraz Mszę św. w kościele Trójcy Świętej, głos zabrał prezes ZNP i KPA Franciszek Spula, który podziękował za przybycie i wyrażenie swojego poparcia dla tych uroczystości. Zakończyło je odśpiewanie przez Chór im. Fryderyka Chopina „Roty” i „God Bless America”.
Po krótkim pobycie na skwerze przy Planetarium Adlera uczestnicy uroczystości spod pomnika udali się do hotelu Hilton na doroczne śniadanie wydawane dla gości honorowych obchodów przez “Chicago Society”. Grono blisko 200 gości powitali gospodarze organizacji: Romuald Matuszczak, Ron Herbert Jasiński i Charles Komosa. Głównymi mówcami spotkania byli prezes “Wspólnoty Polskiej” Longin Komołowski, senator Mark Kirk i prezes ZNP i KPA Franciszek Spula.
Mówcy w krótkich wystąpieniach nawiązywali do znaczenia uchwalonej 220 lat temu Konstytucji, podkreślając znamienny fakt, że była to druga po amerykańskiej ustawa zasadnicza, wprowadzająca w państwie porządek demokratyczny, zrównująca prawa wszystkich obywateli, dbająca o oświatę i znosząca nadużywane liberum veto oraz inne przywileje będące do tej pory udziałem klasy panów i rządzących. Bożego błogosławieństwa uczestnikom obchodów udzielił biskup Tomasz Paprocki.
O godzinie 11:30 od ulicy Balbo po Columbus w kierunku Monroe rozpoczął się pochód z udziałem ponad 100 kolumn marszowych. Otwierali go goście honorowi z Wielkim Marszałkiem Parady Tadeuszem Makarowiczem, który kroczył w asyście wicemarszałków, Edwarda Miki i Lusie Bucki. Obok szli członkowie delegacji polskiej oraz przedstawiciele władz federalnych, stanowych i miejskich, z senatorem Markiem Kirkiem, kongresmanami – Mikem Quigley i Jan Schakovsky, burmistrzem miasta Richardem Daley, który po raz ostatni w swojej trzydziestoletniej historii udziałów w paradzie szedł jako burmistrz „Wietrznego Miasta”, skarbnikiem powiatu Cook Marią Pappas, Jego Ekscelencją biskupem Tomaszem Paprockim oraz wieloma innymi. Forpocztą czoła pochodu byli harcerze niosący baner z hasłem tegorocznej parady brzmiącym: „ Jan Paweł II Wielki, Santo Subito”.
Niezwykle widowiskowym i bardzo ważnym, a wręcz dominującym akcentem parady była młodzież szkolna z kilkudziesięciu polskich szkół sobotnich oraz publicznych. Barwy narodowe było widać na transparentach, koszulkach, bluzkach, czapkach, we fryzurach, a nawet na twarzach uczniów. Dzieci skandowały hasła, a tanecznymi umiejętnościami na trasie przemarszu popisywały się liczne zespoły pieśni i tańca. Publiczność rzęsistymi oklaskami dziękowała zespołom „Polonia”, „Wici”, „Lajkonik”, który pod koniec maja celebrować będzie jubileusz dwudziestolecia istnienia, i innym działającym przy polskich szkołach i organizacjach. Głośne oklaski otrzymali najmłodsi muzycy z kapel góralskich oraz innych zespołów działających przy Zarządzie Głównym ZPwAP. Wspaniale zaprezentowała się delegacja ruchu społecznego „Krystyn” z Polski. Kolumnie marszowej pań ubranych w biało-czerwone kostiumy przewodziła chicagowska inicjatorka tego ruchu, wspaniała lekkoatletka, rekordzistka świata w biegu na 400 metrów przez płotki, Krystyna Kacperczyk.
Na wozach bojowych z okresu II wojny światowej oraz rydwanie jechali członkowie polonijnego Towarzystwa Historycznego Polskiej Armii i Stowarzyszenia 12. Pułku Ułanów Podolskich wraz z grupą chicagowskich weteranów z prezesem chicagowskiego Koła Armii Krajowej podpułkownikiem Marianem Pruskiem oraz Sybirakami i członkami Stowarzyszenia Polskich Kombatantów.
Bielą i czerwienią emanowały rydwany Związku Narodowego Polskiego, Wydziału Stanowego Kongresu Polonii Amerykańskiej, Związku Lekarzy Polskich, Fundacji Parafii Strzelce Wielkie, który poprzedzała grupa kosynierów w strojach z epoki Powstania Kościuszkowskiego. Barwnie i głośno prezentował się rydwan Radia 1030 AM oraz Polsko-Amerykańskiego Stowarzyszenia Kontraktorów i Budowniczych. Na swoim rydwanie członkowie Stowarzyszenia Ofiar Katynia i Smoleńska trzymali baner z hasłem domagającym się powołania komisji międzynarodowej w sprawie katastrofy. Imponująco prezentowali się harcerze, górale, Ślązacy i inne rydwany organizacji polonijnych i biznesów.
Za liczną delegacją pracowników i władz Polsko-Słowiańskiej Federalnej Unii Kredytowej jechał umieszczony na wielotonowym „trucku” ruchomy oddział obsługi klientów. Dwa dni wcześniej przedstawiciele władz Unii uczestniczyli w otwarciu trzeciego oddziału w miejscowości Bridgeview. Widoczni byli pracownicy najstarszego polonijnego biura podróży „Polamer” oraz przedstawiciele sponsora trzeciomajowych imprez, Banku PNC, w którego oddziałach można porozumiewać się w języku polskim i wniosek o pożyczki także można załatwić z osobą biegle posługującą się językiem polskim.
W czasie przemarszu sporo było widać akcentów sportowych. Szli członkowie Klubu „Tatry”. Sporo emocji wzbudził przejazd kolumn motocyklistów z polonijnych klubów “Sokół” i “Legacy”. Obok licznych współczesnych aut motoryzacyjnym akcentem przemarszu była „Warszawa” w wersji garbusa, która wiodła członków Towarzystwa Przyjaciół Krakowa. Był szybowiec z polonijnego Aeroklubu.
Bezpośrednią relację prowadziła grupa spikerów w składzie: red. Małgorzata Ptaszyńska, Barbara Chałko i Sławomir Budzik. Nad prawidłowym przebiegiem przemarszu i jego organizacją czuwała grupa wolontariuszy kierowana przez Hannę Kapicę.
Po zakończeniu przemarszu spora grupa uczestników udała się na plac przy Copernicus Center, gdzie rozpoczynała się dwudniowa Majówka. Wieczorem około 300 osób uczestniczyło w przyjęciu wydanym z okazji Trzeciomajowego Święta przez konsula generalnego RP Zygmunta Matynię (szerzej piszemy o nich w innymi miejscu naszej gazety).
Uroczystości rocznicowe zakończyła Msza św. odprawiona nazajutrz rano w kościele pod wezwaniem Trójcy Świętej. Nabożeństwo organizowane od 120 lat przez Związek Narodowy Polski w intencji Matki Bożej Królowej Polski oraz Ojczyzny odprawił ks. biskup Tadeusz Jakubowski w asyście dyrektora Biura ds. Katolików z Europy, ks. Kazimierza Garbacza, dyrektora Misji ks. Andrzeja Maślejaka oraz miejscowych duszpasterzy.
W homilii wygłoszonej do ponad tysiąca zgromadzonych w świątyni wiernych z przedstawicielami władz RP oraz organizacji polonijnych. biskup Tadeusz Jakubowski nawiązał do rocznicowych obchodów uchwalenia Konstytucji 3 Maja.
– Gromadzimy się dzisiaj wokół ołtarza dziękując Bogu w Trójcy Świętej Jedynemu za dar naszej umiłowanej Ojczyzny Polski w kolejną, 220. już, rocznicę uchwalenia pamiętnej Konstytucji Trzeciomajowej – powiedział na wstępie homilii Jego Ekscelencja. – Ojczyna nasza Polska, jak często powtarzał nasz umiłowany, błogosławiony Papież Jan Paweł II, jest i powinna być naszym zbiorowym obowiązkiem. Winniśmy ją kochać, szanować i dbać o jej dobre imię. Bo miłość – jak podkreślał papież – to również odpowiedzialność. Odpowiedzialność za spuściznę i dorobek naszych praojców w szczególny sposób spoczywa także na nas Polakach, mieszkających w Stanach Zjednoczonych – podkreślił Jego Ekscelencja, przypominając, że przed uchwaleniem Konstytucji 3 Maja termin „Konstytucja” służył na określenie wszelkich ustaw. Dopiero po trzecim maja1791 roku pojęcie to nabrało, nowoczesnego znaczenia, jako określenie podstawowego aktu prawnego. Sama koncepcja kodyfikacji narodowej Konstytucji stanowiła rewolucję w dziejach systemu prawnego Ojczyzny i nie odbiegała w swoich wolnościowych założeniach od Konstytucji amerykańskiej uchwalonej cztery lata wcześniej. Choć geograficznie odległe od siebie Polska i Stany Zjednoczone okazały się podobne w tym, jak kształtowały swoje systemy polityczne.
W odróżnieniu od monarchii absolutnych oba kraje w znaczącym stopniu wykazały się demokracją. Dzień 3 maja 1791 roku został uznany Świętem Konstytucji. Obchody tego święta były zakazane podczas rozbiorów, a ponowne jego obchodzenie zostało wznowione w II Rzeczpospolitej. Później święto zostało zdelegalizowane przez hitlerowców i sowietów podczas okupacji Polski w czasie II wojny światowej. Po antykomunistycznych demonstracjach w 1946 roku nie było obchodzone w Polsce i zostało zastąpione obchodami pierwszomajowymi. W konsekwencji antypolskich działań komunistycznego aparatu władzy w styczniu 1951 roku święto to zostało powtórnie oficjalnie zdelegalizowane przez władzę komunistyczną.
– Jednak jak mówi popularne powiedzenie o tym, że jak Polak chce, to potrafi, Polacy potrafili się zmobilizować i stanąć w obronie prawdy i takich wartości jak Bóg, Honor, Ojczyzna i po zmianie ustroju od kwietnia 1990 roku święto Konstytucji 3 Maja jest znowu uroczyście obchodzonym – podkreślił na zakończenie ks. biskup kończąc fragment kazania dotyczący trzeciomajowych obchodów.
Na zakończenie nabożeństwa prezes ZNP i KPA podziękował przedstawicielom władz RP, organizacji polonijnych, instytucji i firm za udział w tegorocznych obchodach 220. rocznicy uchwalenia polskiej ustawy zasadniczej i tradycyjnie zaprosił wszystkich wiernych po zakończeniu Mszy św. na kawę i pączki do sali pod kościołem.
Nabożeństwo zakończyła miła uroczystość z okazji Dnia matki. Dzieci ze szkoły na „Trójcowie” przygotowały recytacje wierszy, a ministranci rozdali mamom goździki. Ks. dyrektor Andrzej Maślejak udzielił również błogosławieństwa celebrującym w tym dniu czterdziestą rocznicę zaślubin Barbarze i Stanisławowi Majkom, którzy odnowili przysięgę małżeńską. Obszerną relację zdjęciową ze wspomnianych imprez znajdą państwo wewnątrz numeru.
Tekst i zdjęcia:
AB/NEWSRP
(Zdjęcia dostępne na stronie: www.newsrp.smugmug.com)