Redakcja
Medycyna w pigułce
Stwardnienie rozsiane, potocznie zwane przez lekarzy SM, to ciężka, zapalna i przewlekła choroba obwodowego układu nerwowego. Charakteryzująca się przebiegiem w formie nawrotów i remisji (czyli całkowitego lub częściowego ustąpienia objawów między kolejnymi nawrotami choroby). Występuje w większości u ludzi młodych, między 20 a 40 rokiem życia. Najwięcej zachorowań na tę chorobę odnotowuje się wśród trzydziestolatków. Dane statystyczne mówią, że na SM cierpi około 60 osób na 100 tysięcy mieszkańców. Występuje często w klimacie umiarkowanym, szczególnie na półkuli północnej, rzadko stwierdza się tę chorobę w krajach tropikalnych. Pierwotna przyczyna stwardnienia rozsianego nie jest znana. Uważa się, że o jej wystąpieniu decyduje kilka czynników, z których najważniejszymi są: • Wpływy środowisk. • Predyspozycje genetyczne. • Nieprawidłowości w zakresie układu odpornościowego. Istnieje również prawdopodobieństwo, że częste choroby i infekcje wirusowe mogą być przyczyną ujawnienia się stwardnienia rozsianego. Uważa się również, że silny stres i palenie tytoniu mogą również wpływać na częstsze występowanie SM. Mówi się, że choroba ma podłoże metaboliczne. Do ciekawostek należy fakt, że na częstsze wystepowanie SM mają wpływ migracje ludności. W krajach takich jak np: Rosja czy Stany Zjednoczone ludzie bardzo często przekraczają granice klimatyczne i tam również występuje wyższy odsetek zachorowań. SM może przybierać formę ŁAGODNĄ lub ZŁOŚLIWĄ. O pierwszej z nich mówimy, gdy na przestrzeni 15 lat zmiany neurologiczne nie powodują znacznej niewydolności układu nerwowego. W przypadku SM ZŁOŚLIWEGO już po 3 – 4 latach choroby pacjent traci zdolność samodzielnego poruszania się. OBJAWY wydają się dziwne i trudne do opisania. Kilkadziesiąt innych schorzeń może "podszywać się" pod SM. Ludzie często bagatelizują swoje delegliwości, dlatego często pierwsze ataki choroby nie są diagnozowane. W większości przypadków po pierwszym ataku następuje przerwa, w trakcie której pacjent czuje się normalnie. Do najczęstszych OBJAWÓW zalicza się: • Kłopoty z poruszaniem się. • Zaburzenia czucia kończyn, twarzy, a nawet tułowia. • Drżenie kończyn. • Niesprawność kończyn górnych. • Zaburzenia połykania. • Zaburzenia motoryki jelitowej. Jednym z pierwszych objawów choroby bywa pogorszenie się wzroku, chorzy skarżą się na: *oczopląs, widzenie podwójne, mimowolne ruchy gałki ocznej, niewyraźne widzenie, niekiedy całkowita utrata wzroku, * zwężenie pola widzenia. Często chorobie tej towarzyszą bóle głowy, zaburzenia równowagi. Częsta jest też niestabilność emocjonalna. U części pacjentów obserwuje się depresję, u innych natomiast euforię. W SM nie istnieje żaden schemat choroby. U każdego pacjenta zespół objawów jest różny i zmienia się w czasie. Możemy wyróźnić cztery typy tej choroby (biorąc pod uwagę zespół objawów), jakie występują u danego pacjenta. Wyróżniamy następujące postacie choroby: • Remitująco-nawracające. • Wtórnie postępująca. • Pierwotnie postępująca. • Postępująco-nawracająca. Najczęściej jednak u jednego chorego mamy do czynienia z kilkoma typami tej choroby. SM nie jest chorobą dziedziczną, ale dziedziczona jest skłonność do zachorowania (15% pacjentów ma w rodzinie osobę chorą na SM). Pierwszym krokiem przy DIAGNOSTYCE choroby jest szczegółowy wywiad z pacjentem na temat jego życia, chorób, występujących objawów, jakie wystąpiły wcześniej bądź są obecnie. Przeprowadza się szereg badań: badania neurologiczne, badanie potencjału wzrokowego, słuchowego i somatosensorycznego (badanie to pokazuje, na ile sprawnie sygnały elektryczne przenoszą się z ciała do mózgu). Na dzień dzisiejszy największe znaczenie w diagnostyce ma REZONANS MAGNETYCZNY (MRI) i badanie płynu mózgowo-lędźwiowego. Stwardnienie rozsiane to choroba ciężka, przewlekła i jeszcze niestety nieuleczalna. W LECZENIU SM można wyróżnić trzy etapy: • Łagodzenie dolegliwości związanych ze świeżym rzutem choroby. • Leczenie objawowe. • Leczenie modyfikujące chorobę. Ponieważ istnieją cztery typy tej choroby i u każdej chorej osoby przebiega inaczej, leczenie jest bardzo ciężkie. Obecnie posiadamy leki, które w znaczny sposób mogą zahamować postęp choroby, mogą również zmniejszyć liczbę rzutów i ich nasilenie. Bardzo ważne w tej chorobie jest postawienie szybkiej diagnozy, bowiem im szybciej podejmie się leczenie, tym pacjent posiada większe szanse na normalne życie. Bardzo istotne dla chorych na stwardnienie rozsiane jest prowadzenie właściwego trybu życia, który nie dopuszcza do nadmiernej otyłości, przemęczenia fizycznego i psychicznego, narażenia na przegrzanie, dodatkowe infekcje i stany zapalne, np. w zębach i migdałkach. Są to bowiem czynniki, które mogą sprowokować kolejny rzut choroby. *** Mówiący po polsku lekarz Aleksy Dobradin, MD z wieloletnią praktyką w Polsce i Ameryce. Były ordynator Oddziału Medycyny Ogólnej szpitala St. Mary of Nazareth w Chicago. Praktykujący pod adresem: 6422 W. Belmont Ave. Chicago, Illinois 60634, tel. (773) 481-2504.
