Liderzy chrześcijańskiego kościoła bezwyznaniowego The People Church przedstawili plany kupna dawnego polskiego kościoła św. Wojciecha w dzielnicy Pilsen podczas spotkania dzielnicowego zorganizowanego 10 czerwca przez zespół doradczy ds. zagospodarowania przestrzennego 25 okręgu (zoning advisory board) – informuje portal Block Club Chicago. Obecnie liderzy kościoła wynajmują przestrzeń na niedzielne nabożeństwa w liceum Roberto Clemente w chicagowskiej dzielnicy Humboldt Park.
Potencjalny nabywca zaproponował odrestaurowanie sanktuarium kościoła św. Wojciecha i zachowanie go jako zabytek, lecz nie pozostałych budynków parafialnych, na miejscu których miałoby powstać nowy dom kultury oraz centrum dla młodzieży. W planach zagospodarowania nowych budynków jest przestrzeń artystyczna, eventowa, biurowa, klasy, małe audytorium i kawiarnia.
Obrońcy kościoła św. Wojciecha – członkowie grupy Society of St. Adalbert, w tym byli polscy i meksykańscy parafianie – sprzeciwiali się pomysłom zawartym w ofercie. Zebranie momentami przybierało napięty charakter. Grupa chce, aby wszystkie budynki na terenie kampusu byłego kościoła zostały uznane za zabytki i aby zachowały one katolicki charakter z poszanowaniem wkładu polskich imigrantów w jego budowę.

W 2023 r. kompleks budynków dawnego kościoła św. Wojciecha przy 1650 W. 17th Street w dzielnicy Pilsen zyskał już rekomendację miejskiej komisji ds. zabytków (Commission on Chicago Landmarks) ws. nadania mu statusu zabytku. Jednak na jednym z kolejnych przesłuchań radni wchodzący w skład komisji Rady Miejskiej ds. zagospodarowania przestrzennego (Committee on Zoning, Landmarks and Buildings Standards) nie osiągnęli porozumienia w sprawie przekazania sprawy pod ostateczne głosowanie Chicagowskiej Rady Miejskiej.
O odroczenie głosowania apelowali przedstawiciele Archidiecezji Chicagowskiej, która jest właścicielem budynków i od początku sprzeciwiała się nadaniu im statusu zabytku.
Walka o ocalenie kościoła św. Wojciecha toczy się od 2016 r. Ostatnia msza święta została tam odprawiona w lipcu 2019 r. W tym samym miesiącu kościół został dekonsekrowany.
Dotychczasowe próby sprzedaży kościoła przez archidiecezję nie powiodły się. Rozpadł się zarówno kontrakt z Chicago Academy of Music, jak i z co najmniej dwoma deweloperami. Nadanie budynkom kościoła statusu zabytku nie jest w stanie odwrócić dekonsekracji kościoła, ale ma częściowo chronić go przed rozbiórką oraz sprzedażą.
Kościół pw. św. Wojciecha przy 1650 W. 17th Street w dzielnicy Pilsen w Chicago uchodzi za architektoniczną perłę. Parafia została założona w 1874 r. przez polskich imigrantów, a budynek obecnego kościoła powstał w 1912 r. Wnętrze świątyni wyrzeźbiono w 35 tonach szlachetnego marmuru. Kościół zwieńczono dwiema 185-stopowymi (56-metrowymi) wieżami, na wzór rzymskiej Bazyliki Świętego Pawła za Murami. Polscy historycy sztuki zaliczyli kościół do grupy najpiękniejszych i najbardziej cennych obiektów sakralnych w USA.
W czerwcu komisja Rady Miejskiej ds. zagospodarowania przestrzennego ma powrócić do głosowania.
Joanna Marszałek
j.marszalek@zwiazkowy.com