Poniedziałkowy fenomen astronomiczny był pierwszym całkowitym zaćmieniem Słońca obserwowanym od wybrzeża do wybrzeża USA od 1918 roku.
Częściowe zaćmienie oglądane było w Chicago i całkowite w Carbondale, na południu Illinois, gdzie wysłaliśmy naszego fotoreportera.
Fanatycy, którzy jeżdżą z kontynentu na kontynent, aby obserwować to zjawisko, przekonują, że jest to wyjątkowe przeżycie, podczas gdy astronomowie nazywają je najwspanialszym spektaklem w Kosmosie. Poniedziałkowe zaćmienie było najbardziej studiowanym, najliczniej obserwowanym, najczęściej fotografowanym i „tweetowanym” w historii świata.
Słońce i Księżyc są widoczne dokładnie w jednej linii gdzieś na Ziemi od jednego do trzech razy w roku. Z reguły jednak to „gdzieś” – miejsce, gdzie można zaobserwować całkowite zaćmienie – znajduje się na terenach słabo zaludnionych bądź bezludnych, np. na Oceanie Spokojnym czy na biegunach.
Tymczasem poniedziałkowa trasa przemieszczania się cienia Księżyca od Oceanu Spokojnego do Oceanu Atlantyckiego znajdowała się w zasięgu najwyżej jednego dnia jazdy samochodem 200 mln ludzi. Poprzednio, w 1979 roku, tylko mieszkańcy czterech północnych stanów Ameryki doświadczyli „egipskich ciemności”, po których cień Księżyca przesunął się na północ do Kanady.
Całkowite zaćmienie Słońca było obserwowane w Stanach Zjednoczonych na trasie o długości 4200 km, w pasie szerokim na 96-113 km, ciągnącym się przez 14 stanów, od Oregonu na Zachodnim Wybrzeżu, przez Karolinę Południową,w kierunku wschodnim, do m.in. Illinois i w tym Waszyngtonu, będą z kolei świadkami częściowego zaćmienia Słońca.
NASA transmitowała przesuwanie się mroków z Międzynarodowej Stacji Kosmicznej i z balonów obserwacyjnych. Setki wolontariuszy zbierały informacje o wpływie tego fenomenu na rośliny i zachowanie zdezorientowanych zwierząt, kiedy ich żołądki będą mówiły, że nadeszła pora na posiłek, a ich oczy, że panuje głęboka noc.
W wielu miejscowościach na trasie zaćmienia zorganizowano zabawy, koncerty i festiwale, aby przywitać to rzadkie zjawisko. Festiwal w Salem w stanie Oregon, pierwszy z pięciu festiwali na trasie „gigantycznego cienia”, zgromadził 8,5 tys. osób. Wielu uczestników z innych stanów i państw mieszkało w miasteczku namiotowym pod Salem.
W Chicago zaćmienie rozpoczęło się o godz. 11.54, a zakończyło o 14.42. W kulminacyjnym punkcie, o godz. 13.19, 86,6 proc. powierzchni Słońca było zakryte przez Księżyc, a więc nie zapanowały zupełne ciemności. Pracownicy „Dziennika Związkowego” obserwowali zaćmienie, choć przeszkadzało w tym częściowe zachmurzenie panujące w Wietrznym Mieście
Najdłużej – przez około 2 minuty i 44 sekundy – całkowite zaćmienie można było obserwować w stanie Illinois w parku narodowym Shawnee National Forest. Burmistrz pobliskiego miasteczka Carbondale, Mike Henry, był bardzo zadowolony: te 2 minuty i 44 sekundy ciemności oznaczały bowiem dla gospodarki miasteczka - któremu szczególnie dała się we znaki wielka recesja - dodatkowe 8 mln dolarów z turystyki. Z okazji zaćmienia zniesiono nawet chwilowo zakaz spożywania napojów alkoholowych w miejscach publicznych na wolnym powietrzu.
Relację naszego reportera z zaćmienia Słońca w Carbondale oraz imprez towarzyszących temu wydarzeniu przekażemy w wydaniu weekendowym.
Ewa Malcher
