Reklama

Psychologiczna moc dziękowania: czego uczy nas Thanksgiving

W ostatni czwartek listopada, gdy stoły uginają się pod ciężarem tradycyjnych potraw, a rodziny zbierają się, by celebrować wspólne chwile, warto spojrzeć na Thanksgiving nie tylko jak na święto, ale również jak na praktykę, która ma głębokie korzenie w psychologii. W psychologii bowiem, samo tylko zatrzymanie się i świadome docenianie dobrych momentów w życiu działa jak naturalny balsam dla naszego samopoczucia.

Katarzyna Pilewicz
11/25/2025 04:41 PM

Psychologiczna moc dziękowania: czego uczy nas Thanksgiving

Autor: Adobe Stock

Wdzięczność jako narzędzie psychologiczne

Psychologia pozytywna, zapoczątkowana przez Martina Seligmana, zwraca uwagę na to, co w człowieku działa dobrze — na jego zasoby, mocne strony i naturalne zdolności do rozwoju. W sercu psychologii pozytywnej znajduje się praktyka wdzięczności, wielokrotnie analizowana w badaniach. Najsłynniejsze z badań, przeprowadzone przez Roberta Emmonsa i Michaela McCullough, pokazuje, że osoby regularnie zapisujące trzy rzeczy, za które są wdzięczne, mają lepszy nastrój, większą odporność psychiczną i optymizm już po kilku tygodniach ćwiczeń. To proste działanie aktywuje orientację na zasoby – zamiast koncentrować się na brakach, zauważamy to, co już mamy.

Co ważne, wdzięczność nie musi odnosić się do wielkich wydarzeń. Wystarczy odnotować, że ktoś podał nam kawę z uśmiechem, że znaleźliśmy chwilę ciszy między spotkaniami, albo że przez cały dzień byliśmy zdrowi. Mózg traktuje takie momenty jako realne źródła pozytywnego wzmocnienia.

Adler i wspólnotowe poczucie sensu

Alfred Adler, twórca psychologii indywidualnej, podkreślał, że człowiek jest istotą z natury społeczną. To, jak funkcjonujemy jest nierozerwalnie związane z poczuciem przynależności i użyteczności w grupie. Adler opisywał tzw. Gemeinschaftsgefühl — poczucie wspólnoty i zainteresowania dobrem innych. Wdzięczność idealnie wpisuje się w ten koncept, bo jest nie tylko emocją, ale postawą budującą relacje. Gdy dziękujemy, wzmacniamy więzi, tworzymy ciepło i pokazujemy, że dostrzegamy wkład drugiej osoby.

Co ciekawe, Adler uważał, że rozwijanie postawy wdzięczności zwiększa naszą zdolność radzenia sobie z trudnościami. Człowiek, który potrafi zauważać dobro, łatwiej buduje poczucie sensu i sprawczości. Tym samym, wdzięczność staje się nie tylko przyjemnym uczuciem, ale też mechanizmem wspierającym równowagę psychiczną.

Jak działa wdzięczność?

W badaniach z zakresu neuropsychologii wykazano, że praktykowanie wdzięczności aktywuje obszary mózgu odpowiedzialne za dopaminę i serotoninę — neurotransmitery powiązane z dobrostanem, motywacją i poczuciem satysfakcji. Co ważne, mózg uczy się tej reakcji i zaczyna łatwiej „wyłapywać” pozytywne bodźce. Właśnie dlatego regularna praktyka wdzięczności przynosi długoterminowe efekty.

Thanksgiving jako przypomnienie, a nie obowiązek

Choć Thanksgiving to święto kulturowo zakorzenione w amerykańskiej tradycji, jego przesłanie jest uniwersalne. Nie chodzi o dziękowanie tylko w ten jeden dzień w roku, ale o wyrobienie nawyku świadomego zauważania dobra. Może to być krótka wieczorna refleksja, rozmowa z bliską osobą, albo nawet energia wspólnego gotowania świątecznych potraw.

Współczesny świat pędzi szybko, a bodźce stresowe otaczają nas z każdej strony. Właśnie dlatego tak ważne jest, aby dać sobie przestrzeń na zatrzymanie się i powiedzenie: „To było dobre”. Ten moment docenienia działa jak przeciwwaga dla chaosu.

Małe praktyki, duże zmiany

Na zakończenie — trzy krótkie ćwiczenia, inspirowane psychologią pozytywną oraz myślą Adlera, które można wprowadzić w życie od razu:

Trzy rzeczy dziennie – zapisuj lub wypowiadaj na głos trzy drobne rzeczy, za które jesteś wdzięczny.

List wdzięczności – napisz krótką wiadomość do osoby, która wniosła coś dobrego do Twojego życia.

Wdzięczność wspólnotowa – w rozmowie z bliskimi podziel się dobrymi momentami dnia. Buduje to więzi i poczucie wspólnoty.

Thanksgiving to świetna okazja, by przypomnieć sobie, że wdzięczność jest jednym z najprostszych, a zarazem najbardziej skutecznych narzędzi wspierających zdrowie psychiczne. A jej praktykowanie może przynieść korzyści na cały rok.

Dr Katarzyna Pilewicz, LCPC, CADC

doktor psychologii i specjalista od uzależnień. Ukończyła Adler University w Chicago w dziedzinie psychologii klinicznej. Doktorat obroniła w Walden University zajmując się wpływem psychologii pozytywnej na poprawę stanu psychiki człowieka. Autorka licznych publikacji popularnonaukowych w dziedzinie psychologii i higieny psychicznej w amerykańskim wydaniu Magazynu „Polonia” i w “Dzienniku Związkowym” w Chicago. Prowadzi swoją klinikę w trzech lokalizacjach na przedmieściach Chicago, gdzie prowadzi psychoterapię dla młodzieży oraz dorosłych z problemami natury psychologicznej, pomagając w powrocie do wyższej jakości życia.